Tokeny celowe zachęcają do indywidualnego zachowania, które przyczynia się do osiągnięcia wspólnego celu. Tym zbiorowym celem może być dobro publiczne lub redukcja negatywnych efektów zewnętrznych na rzecz dobra wspólnego. Tokeny celowe wprowadzają nową formę zbiorowego tworzenia wartości bez tradycyjnych pośredników. Stanowią one alternatywę dla konwencjonalnego systemu ekonomicznego, który w przeważającej mierze zachęca do tworzenia indywidualnej wartości w formie dóbr prywatnych.

Publiczne sieci blockchain można opisać za pomocą wielu metafor: (i) distributed ledger, (ii) universal state machine, (iii) governance machine, (iv) accounting machine, oraz (v) decentralized autonomous organization. Wszystkie te cechy wynikają jednak z faktu, że sieć Bitcoin i podobne księgi rozproszone są przede wszystkim (vi) maszynami motywacyjnymi. Proof-of-Work zrewolucjonizował zbiorowe tworzenie wartości przy braku pośredników. Wprowadził on mechanizm konsensusu, aby skłonić uczestników sieci do kolektywnego zarządzania rozproszoną księgą w sposób zgodny z prawdą, poprzez nagradzanie ich tokenami. Idea wyrównywania bodźców wśród plemienia anonimowych aktorów wprowadziła nowy rodzaj infrastruktury publicznej, która jest autonomiczna, samowystarczalna i odporna na ataki (czytaj więcej: Część 1 - Bitcoin, Blockchain i inne DLT). Od tego czasu zainspirowało to wiele projektów do budowania na tej zasadzie zachęty do zachowania za pomocą czegoś, co nazywam "tokenem kierowanym celem". Mówiąc o celu, odnoszę się do idei celu zbiorowego, oprócz maksymalizacji osobistego zysku. Celem zbiorowym może być dobro publiczne (na przykład, sieć płatności P2P) lub redukcja negatywnych efektów zewnętrznych wspólnego dobra (na przykład, redukcja emisji CO2).

Bitcoin's Proof-of-Work wprowadził nowy typ zbiorowego tworzenia wartości, który wykracza poza klasyczne tworzenie wartości ekonomicznej. Protokół zapewnia system operacyjny dla nowego typu gospodarki, która może wykraczać poza państwa narodowe i indywidualne organizacje. Otwarta natura protokołu Bitcoin pozwoliła każdemu wziąć kod, skopiować go i zmodyfikować, a następnie stworzyć własną sieć napędzaną przez cel. Sieci takie jak Ethereum przeniosły ideę zbiorowego tworzenia wartości na wyższy poziom, zapewniając publiczną infrastrukturę do tworzenia tokenów aplikacyjnych za pomocą zaledwie kilku linijek kodu. Dzięki tym tokenom aplikacyjnym możemy teraz tworzyć zupełnie nowe rodzaje gospodarek za pomocą prostego inteligentnego kontraktu, który działa na publicznej i weryfikowalnej infrastrukturze. Te tokeny są łatwo programowalnym narzędziem do modelowania indywidualnych procesów decyzyjnych w inteligentnym kontrakcie. Każdy cel może być motywowany. Każde zachowanie może być modelowane. Przykładami różnych typów tokenów celowych są:

Zachęcanie do konsensusu w sprawie stanu sieci: W sieci Proof-of-Work, konsensus pomiędzy węzłami jest osiągany poprzez zachęcanie górników posiadających natywne tokeny sieciowe do wykorzystania ich mocy obliczeniowej w celu zabezpieczenia sieci. Celem jest osiągnięcie rozproszonego konsensusu pomiędzy niezaufanymi uczestnikami sieci na temat stanu sieci. Mechanizm nagradzania opiera się na założeniu, że wszyscy aktorzy sieci są potencjalnie skorumpowani, dlatego proces zapisywania transakcji w blockchainie jest celowo utrudniony i nieefektywny, co sprawia, że atakowanie sieci przez złośliwych aktorów jest kosztowne. Bitcoin, Ethereum i podobne sieci zapewniają dobro publiczne podobne do tego, które rządy zazwyczaj zapewniają swoim obywatelom: sieci użyteczności publicznej, takie jak koleje, wodociągi czy sieci elektryczne. Jednakże, w przeciwieństwie do dóbr publicznych kontrolowanych przez państwo, sieci blockchain mają rozproszone utrzymanie, rozwój i kontrolę, które są wyrównane i motywowane przez token natywny. W przypadku Bitcoina dobrem publicznym jest infrastruktura płatności P2P. W przypadku Ethereum, dobro publiczne reprezentuje infrastrukturę obliczeniową P2P. Proof-of-Work nie jest jednak jedynym mechanizmem motywacyjnym do osiągnięcia stanu uniwersalnego. Alternatywne protokoły konsensusu, które mogą być szybsze lub bardziej wydajne pod względem wykorzystania zasobów, są badane i rozwijane (czytaj więcej: Część 1 - Bitcoin, Blockchain i inne księgi rozproszone).

Zachęcanie do wpłat w mediach społecznościowych: Steemit to sieć społecznościowa oparta na blockchainie, zaprojektowana w celu zachęcania do tworzenia treści i kurateli treści. Każdy użytkownik może dołączyć i wnieść swój wkład za darmo, i jako taki, przyczynić się do dobra publicznego. Celem tej sieci społecznej P2P jest nagradzanie tych, którzy przyczyniają się do wzrostu i odporności sieci mediów społecznościowych. Steemit jest aplikacją podobną do "Facebooka" lub "Reddita", ale w przeciwieństwie do Facebooka czy Reddita, sieć jest zarządzana i utrzymywana zbiorowo. Uczestnicy sieci są wynagradzani za wkład w bazową infrastrukturę blockchain (Steem blockchain) lub za przesyłanie lub tworzenie treści na stronie Steemit. Wysokość wynagrodzenia jest uzależniona od liczby wkładów oraz ich popularności. Przykładami innych sieci motywujących do wnoszenia wkładu są "E-chat", "Akasha", "Minds" lub "Golos" (czytaj więcej: Część 4 - Steemit).

Zachęcanie do wnoszenia wkładu do listy: Token Curated Registries (TCRs) to mechanizm kryptowalutowy zaprojektowany w celu zachęcania do zbiorowej kurateli publicznych list lub kanałów treści w sieci społecznej. Celem zbiorowym jest stworzenie użytecznej i wysokiej jakości listy. Tokeny są wykorzystywane do zapewnienia bodźca ekonomicznego do kurateli rankingu informacji w takiej liście. Mechanizm TCR ma na celu wyrównanie motywacji posiadaczy tokenów w celu tworzenia list, które są wartościowe dla konsumentów i zapewniają wiarygodny sygnał jakości na temat czegoś, czego użytkownik nie może bezpośrednio zaobserwować. Każda lista ma swój własny token natywny (czytaj więcej: Część 4 - TCR).

Motywowanie do redukcji emisji CO2: Tokeny kryptograficzne emitowane przez inteligentny kontrakt mogą być również wykorzystywane do zachęcania osób prywatnych i korporacji do działania w sposób zrównoważony. W takim układzie osoby i organizacje, które są w stanie udowodnić, że zmniejszyły emisję CO2, mogą zostać nagrodzone tokenem, który jest tworzony (bity) na podstawie takiego dowodu. W zależności od konstrukcji tokena, nagrody za emisję CO2 mogą być wymieniane na inne usługi świadczone przez organizację wydającą te tokeny, co może się znacznie różnić w zależności od projektu. Tokeny mogą być powiązane z tożsamością użytkownika (niezbywalne), lub mogą być zaprojektowane jako zbywalne (przekazywalne). Mogą być zaprojektowane tak, aby wygasały po pewnym czasie, lub mieć nieograniczoną trwałość. "Vienna Kultur-Token", "Sweatcoin" czy "Changers" zachęcają do jazdy na rowerze, chodzenia pieszo lub korzystania z transportu publicznego zamiast używania samochodu. Inne projekty zachęcają do produkcji lub konsumpcji energii odnawialnej, takie jak "Solar Coin", "Electric Chain" i "Sun Exchange". Alternatywnie, ludzie mogą być zachęcani żetonem za każdym razem, gdy udowodnią, że zużywają mniej energii poprzez używanie energooszczędnych urządzeń lub wyłączanie świateł, jak w przypadku "Energi Mine" lub "Electron". Można też być zachęcanym do sadzenia drzew (Proof-of-Tree-Planted), lub czyszczenia plaży (Proof-of-Bottles-Recycled), redukcji odpadów żywnościowych i wielu innych. Kilka przykładów to: "Plastic Bank", "Earth Dollar", "Bit Seeds", "Eco Coin", "Earth Token" i "Recycle To Coi".

Tokeny oparte na celu stanowią alternatywę dla konwencjonalnych systemów ekonomicznych, które w przeważającej mierze zachęcają do indywidualnego tworzenia wartości: prywatni aktorzy wydobywają czynsz z natury lub siły roboczej i przekształcają go w produkty, często eksternalizując koszty dla społeczeństwa, podczas gdy internalizują (i maksymalizują) prywatne zyski. Jednak to nowe i kolektywne zjawisko tworzenia wartości, które wprowadził Bitcoin, będzie prawdopodobnie wymagało znacznie więcej badań i rozwoju, a także długiej fazy prób i błędów, zanim będziemy mogli lepiej zrozumieć potencjał motywowania do wnoszenia wkładu w dobro publiczne. Operacyjne przypadki użycia są wciąż ograniczone.

Polityka pieniężna" tokenów ukierunkowanych na cel może być regulowana przez inteligentną umowę regulującą emisję i zarządzanie prawami do tych tokenów. Te tokeny mogą być zamienne (wymienialne na inne tokeny tego samego rodzaju) lub niezamienne (tokeny reputacji oparte na tożsamości). Tokeny CO2, na przykład, mogą być zaprojektowane tak, aby motywować tylko osobę, która je zdobyła (niezbywalne). Tokeny mogłyby również posiadać wbudowaną datę wygaśnięcia. Bitcoin i inne tokeny protokołu blockchain zostały zaprojektowane w taki sposób, aby były zbywalne, a tym samym wymienialne. Tokeny można zaprogramować tak, aby miały ograniczoną zbywalność, dzięki czemu mogą być wymieniane wyłącznie na produkty i usługi w ramach społeczności, a zatem nigdy nie opuszczają wewnętrznego systemu i nie są wymieniane na pieniądze fiat, ale nadal są użyteczne w wewnętrznej gospodarce sieci (waluta społeczności).

Studia nad ekonomią, teorią wyboru publicznego, teorią dóbr publicznych i naukami behawioralnymi będą niezbędne dla lepszego zrozumienia, a w rezultacie również dla lepszego procesu projektowania i inżynierii tokenów kierowanych celem (czytaj więcej: Część 4 - Jak zaprojektować system tokenów).

W ekonomii termin "dobra publiczne" odnosi się do dóbr, z których każda osoba może korzystać bez płacenia za nie (non-excludable, lub permissionless) i w przypadku których korzystanie przez jedną osobę nie zmniejsza dostępności dla innych (non-rivalrous, lub unlimited). Dobra publiczne, które spełniają oba te warunki tylko w pewnym stopniu, nazywane są nieczystymi dobrami publicznymi. Dobra publiczne mogą być dostarczane przez rząd lub być dostępne w naturze. Globalne dobra publiczne nie mają ograniczeń geograficznych i są dostępne na całym świecie. Ich przykładami są: wiedza, Internet i niektóre zasoby naturalne. Sieć płatnicza Bitcoin może być postrzegana jako nowa forma dobra publicznego opartego na technologii, aczkolwiek nieczystego. Utrzymanie i konserwacja sieci są kolektywne i bez zezwolenia. Korzystanie z sieci jest niedozwolone i nierywalizacyjne, ale tylko tak długo, jak długo nie zostaną osiągnięte limity przepustowości. W swojej obecnej formie, publiczne sieci blockchain nie skalują się dobrze i mogą być uważane za rywalizacyjne, gdy sieć staje się zatkana. Sieci społecznościowe P2P i rejestry tokenów są również dobrami publicznymi napędzanymi przez technologię.

Dobra publiczne zwykle podlegają problemowi gapowicza, kiedy to niektóre osoby konsumują dobro publiczne, nie przyczyniając się (wystarczająco) do jego powstania lub utrzymania. Jeśli pewien próg osób i instytucji zdecyduje się na jazdę na gapę, rynek nie będzie w stanie dostarczyć dobra lub usługi, na które istnieje zapotrzebowanie. Oprogramowanie typu open-source jest dobrem publicznym, które zazwyczaj podlega problemowi gapowicza. Protokół Bitcoin jest również dobrym przykładem tego problemu, ponieważ tylko kilka osób przyczynia się do rozwoju kodu, z niewielką lub żadną bezpośrednią zachętą do tego, ale wiele osób z niego korzysta. Tokenizowane sieci mediów społecznościowych lub rejestry kuratorskie tokenów również napotykają wiele problemów związanych z free-riderami, które należy przewidzieć przy projektowaniu mechanizmów zarządzania tokenami (czytaj więcej: Część 4 - Steemit i rejestry kuratorskie tokenów).

Jeśli dobra publiczne podlegają ograniczeniom, stają się dobrami klubowymi lub prywatnymi. Mechanizmy wykluczające mogą mieć formę członkostwa, praw autorskich, patentów lub płatnych ścian. Dobra klubowe reprezentują dobra sztucznie deficytowe. Księgi z zezwoleniem mogą być postrzegane jako takie dobra klubowe, gdzie tylko członkowie federacji (klubu) mają dostęp do księgi rozproszonej i mogą zapisywać w niej transakcje (czytaj więcej: Część 1 - Bitcoin, Blockchain i inne księgi rozproszone).

Dobra wspólne są podobne do dóbr publicznych, ponieważ są niewykluczalne (permissionless), ale są rywalizacyjne, co oznacza, że konsumpcja dobra przez jedną osobę wyklucza innych z konsumpcji tego dobra. Przykładami dóbr wspólnych są woda i powietrze, lasy i ogólnie zasoby naturalne. Są one publiczne, ale rzadkie, często w różnym stopniu. Jeśli zasoby naturalne są eksploatowane lub zanieczyszczane ponad ich zrównoważoną zdolność, uniemożliwia to innym ich konsumpcję. "Tragedia wspólnego dobra" występuje wtedy, gdy jednostki wycofują zasoby dla własnego krótkoterminowego zysku, nie zważając na kolektywną dynamikę indywidualnych zachowań i długoterminowe konsekwencje dla dobra wspólnego. Tragedii ogółu można uniknąć, wprowadzając regulacje ograniczające wydobycie dóbr ponad zrównoważony poziom.

Podczas gdy światowe zasoby rybne można postrzegać jako zasoby niewykluczalne, są one ograniczone i zmniejszają się z powodu ciągłych połowów dalekomorskich prowadzonych przez różne podmioty prywatne na całym świecie. Najnowocześniejsze księgi publiczne są na pewnym poziomie zawsze konkurencyjne, ale mają, przynajmniej obecnie, charakter dobra publicznego. Może się to zmienić wraz z rozwojem technologii. Tokeny zorientowane na cel mogą być zaprogramowane tak, aby utrzymywać lub przywracać dobro wspólne i mogłyby ewentualnie rozwiązać wiele problemów związanych z tragedią dobra wspólnego, z którymi boryka się dziś społeczeństwo. Tokeny CO2, jak opisano wcześniej, mogłyby stanowić mechanizm "skłaniający" jednostki do zbiorowego przyczyniania się do redukcji negatywnych efektów zewnętrznych wspólnego dobra.

Nasz obecny system ekonomiczny w przeważającej mierze zachęca do tworzenia indywidualnej wartości w formie dóbr prywatnych. Dobra prywatne mają przypisane prawa własności prywatnej, które uniemożliwiają innym korzystanie z nich lub czerpanie z nich korzyści, chyba że za nie zapłacą (excludable). W przypadku dóbr fizycznych, konsumpcja przez jedną osobę uniemożliwia konsumpcję przez inną (rywalizacyjna). W przypadku dóbr cyfrowych sprawa wygląda inaczej, ale sztuczny niedostatek można stworzyć za pomocą narzędzi zarządzania prawami cyfrowymi (ochrona praw autorskich). Dobro prywatne może być wypożyczone innej osobie, dając jej czasowe prawo dostępu. Patenty również tworzą sztuczny niedobór poprzez zapewnienie tymczasowych monopoli. Są to mechanizmy prawne wymuszające wykluczenie każdego, kto chce wykorzystać opatentowaną technologię.

Tworzenie dóbr prywatnych często prowadzi do "negatywnych efektów zewnętrznych" dla dóbr wspólnych, takich jak środowisko. Takie negatywne efekty zewnętrzne są regulowane przez lokalne, krajowe i międzynarodowe organizacje, za pomocą prawa (głównie negatywne bodźce), opodatkowania (negatywne bodźce, z wyjątkiem ustawodawstwa dotyczącego ulg podatkowych), szturchania (pozytywne bodźce) i prywatyzacji (mechanizmy rynkowe). Efekty zewnętrzne w ekonomii odnoszą się do kosztów lub korzyści, które wpływają na osobę lub społeczność, która nie zdecydowała się na poniesienie tego kosztu lub korzyści. "Negatywne efekty zewnętrzne" są wynikiem działań ludzi i instytucji, które powodują pośredni koszt (negatywny efekt) dla innych ludzi lub instytucji. Zanieczyszczenie jest tego przykładem. Innym przykładem jest konsumpcja towarów o ujemnym śladzie CO2. Produkcja może powodować zanieczyszczenie powietrza, nakładając koszty zdrowotne i koszty oczyszczania na całe społeczeństwo. Jeśli koszty te nie zostaną zinternalizowane poprzez regulacje rządowe, ci, którzy wywołują efekty zewnętrzne, nadal będą to robić. "Pozytywne efekty zewnętrzne" mogą pojawić się, gdy na przykład dwóch sąsiadujących ze sobą rolników wywiera na siebie nawzajem pozytywny wpływ ekologiczny. Innym przykładem pozytywnego efektu zewnętrznego może być zachęcanie do redukcji emisji CO2 za pomocą żetonu. które mogą przyczynić się do dobrobytu dobra wspólnego, jak na przykład przyczynienie się do lepszej jakości powietrza w mieście. Nawet jeśli zbiorowa produkcja dóbr publicznych może przynieść pozytywne efekty zewnętrzne, nie musi ona wykluczać innych negatywnych efektów zewnętrznych. Jeśli nie są dobrze zaprojektowane, tokeny celowe mogą mieć pozytywne i negatywne efekty zewnętrzne: podczas gdy Proof-of-Work jest niezbędnym mechanizmem dla utrzymania dobra publicznego, sam proces wydobywania Bitcoinów jest energochłonny, powodując negatywne efekty zewnętrzne dla społeczeństwa.

Obecny projekt sieci tokenizowanych napotyka na wiele problemów typu "free-rider" i "tragedy of the commons", które należy przewidzieć przy projektowaniu mechanizmów zarządzania tokenami w tych sieciach. Co więcej, większość podejść do modelowania tokenów opiera się na założeniu racjonalności: wszyscy agenci działają egoistycznie i logicznie zgodnie ze swoimi preferencjami i przekonaniami, a swoje decyzje opierają na pełnym wykorzystaniu informacji. Obecne mechanizmy konsensusu opierają się na idei neoklasycznej teorii ekonomii i koncepcji racjonalnego aktora ekonomicznego - "homo economicus" - który redukuje podejmowanie decyzji ekonomicznych do prostej maksymalizacji zysku w oparciu o indywidualną maksymalizację zysku i ideę "doskonałego egoizmu". Podczas gdy idea "doskonałego egoizmu" i założenia racjonalności mogą mieć sens w kontekście protokołów blockchain, jako że "konsensus" nie jest w rzeczywistości bezpośrednio zarządzany przez ludzi i jest prawie wyłącznie aktywnością botów, takie założenia racjonalności mogą nie mieć sensu dla mechanizmu projektowania ludzkich zachowań w kierunku redukcji emisji CO2, wkładów do sieci społecznej lub wkładów do listy tworzonej przez tokeny.

Alternatywne teorie ekonomiczne, takie jak ekonomia behawioralna, opierają się na założeniu, że indywidualne działania są bardziej złożone. Ekonomia behawioralna jest dziedziną ekonomii, która bada procesy podejmowania decyzji ekonomicznych przez jednostki i instytucje, na które wpływ mają inne czynniki niż racjonalność ekonomiczna. Pod uwagę brane są również czynniki psychologiczne, emocjonalne, kulturowe, poznawcze i społeczne, z czego wniosek, że ludzie podejmują ponad 90 proc. swoich decyzji w oparciu o skróty myślowe lub "reguły kciuka". Szczególnie pod presją i w sytuacjach dużej niepewności, ludzie mają tendencję do polegania na dowodach anegdotycznych i stereotypach, które pomagają im szybciej zrozumieć i zareagować na wydarzenia. Zakłada się, że racjonalność jednostek i instytucji jest "ograniczona" przez czas i ograniczenia poznawcze, a także, że rozwiązania wystarczająco dobre są przedkładane nad rozwiązania doskonałe. Ekonomia behawioralna opiera się na wiedzy z zakresu psychologii poznawczej, dziedziny psychologii badającej procesy umysłowe.

Nudging sugeruje oparcie się na założeniu "ograniczonej racjonalności" i sugeruje, że jednostki mogą być wspierane w procesie podejmowania decyzji poprzez, na przykład, umieszczanie zdrowszej żywności na wysokości wzroku w supermarketach, aby zwiększyć szansę wyboru przez kupujących. Nudging jest koncepcją, która została rozwinięta w latach 90. i została przyjęta przez niektórych polityków w wybranych krajach. Ekonomia behawioralna została zastosowana w kontekście tworzenia polityki, środowisk biznesowych oraz do modelowania algorytmów uczenia maszynowego. Krytycy twierdzą jednak, że nudging jest równoznaczny z psychologiczną manipulacją i inżynierią społeczną. Żetony celowe mogą być również wykorzystywane do "szturchania" lub "sterowania" jednostkami w kierunku określonych działań, takich jak redukcja emisji CO2. Jednakże, każdy rodzaj systemu zarządzania jest sterowaniem działaniem zbiorowym i z definicji zmierza do inżynierii społecznej. Ekonomia behawioralna i metody takie jak nudging mogą zatem dostarczyć ważnych narzędzi przy projektowaniu zasad zarządzania tokenami kierowanymi przez cel jako środka dostarczania dóbr publicznych.

Zachęty żetonowe nie są czymś nowym i były eksperymentowane w psychologii w celu warunkowania zachowania. W psychologii termin "gospodarka żetonowa" odnosi się do rodzaju programu modyfikacji zachowania wykorzystującego warunkowanie operacyjne, który został opisany przez A.E. Kazdina w 1977 roku. W analizie behawioralnej termin "warunkowanie operacyjne" odnosi się do procesu uczenia się, w którym zachowanie jest modyfikowane poprzez wzmocnienie lub karę. Analiza ta bada związek pomiędzy zachowaniem a bodźcami zewnętrznymi, czyli zdarzeniami, które wpływają na zachowanie. Nudging może być postrzegany jako zbiorowe narzędzie warunkowania zachowań, które wywodzi się z takich dyscyplin jak analiza behawioralna i warunkowanie operacyjne. Kazdin był również krytycznie nastawiony do kontrolowania ludzkich zachowań, postaw i myśli, a także wskazywał na etyczne implikacje, które mogłyby prowadzić do totalitarnej kontroli. Chociaż opisuje on "technologię behawioralną" jako etycznie neutralną, stwierdza, że proces zarządzania, decydujący o celach i stopniu, w jakim kontrola będzie ingerować w indywidualne wolności, określa, czy system ten będzie używany czy nadużywany. Różni autorzy przed nim dyskutowali nad wykorzystaniem zasad behawioralnych do projektowania społeczeństwa, a obawy te są podobne do obaw związanych z teorią nudgingu.

Przy projektowaniu mechanizmu żetonów kierowanych przez cel, takie etyczne rozważania muszą być poczynione. Możemy się wiele nauczyć, i to nie tylko od etyków ekonomii behawioralnej. Pokrewne dyscypliny, takie jak inżynieria i cybernetyka, również opracowały zasady etyczne, które mogą być istotne dla inżynierii tokenów. Etyka biznesu, jako część filozofii ekonomii, zajmuje się również filozoficznymi, politycznymi i etycznymi podstawami biznesu i ekonomii. Etyka inżynierska, na przykład, wymaga, aby wszystko, co się projektuje, zwłaszcza infrastruktura publiczna, było rygorystycznie i starannie testowane w celu zminimalizowania ryzyka szkody; inżynieria w dziedzinach związanych z infrastrukturą ma licencje i odpowiedzialność dla inżynierów, którzy nie dochowują należytej staranności lub nie przestrzegają najlepszych praktyk. Dyscyplina cybernetyki ma koncepcję "cybernetyki drugiego rzędu", w której jesteś świadomy swoich interwencji, co czyni cię częścią systemu, który projektujesz lub na który próbujesz wpłynąć.

W ciągu ostatnich kilku lat społeczności zajmujące się nauką o danych i sztuczną inteligencją w większości przypadków lekceważyły te zasady, prawdopodobnie w wyniku przedkładania maksymalizacji zysku nad etykę. Dyskurs etyczny w kontekście biznesowym był bardzo często poświęcany na rzecz krótkoterminowego myślenia o efektywności. Był to systematyczny problem, który rozpoczął się na uniwersytetach, takich jak moja alma mater, które w latach 90. wyrugowały etykę biznesu z ogólnego programu studiów. Integracja zasad etycznych zaczerpniętych z inżynierii, cybernetyki i ekonomii z nowoczesną wiedzą na temat sztucznej inteligencji jest najbliższą rzeczą dostępną jako przypadek odniesienia dla kryptoekonomicznego projektowania tokenów kierowanych celem.

Finanse behawioralne badają, dlaczego aktorzy rynkowi są ekonomicznie "irracjonalni" i wynikającą z tego nieefektywność rynkową takiego irracjonalnego zachowania, a także jak inni mogą zyskać na takiej (przewidywalnej) irracjonalności. Finanse behawioralne wyjaśniają między innymi, w jaki sposób reakcje na nowe informacje wpływają na ruchy rynkowe, takie jak bańki i krachy. Odkrycia z dziedziny finansów behawioralnych są ważnymi aspektami do rozważenia podczas modelowania tokenów celowych i mechanizmów rynkowych DeFi, z których niektóre są omówione w części 4 - Token Curated Registries.

Behawioralna teoria gier jest subdziedziną ekonomii behawioralnej, która analizuje interakcję strategicznych decyzji podejmowanych przez różnych uczestników rynku. Wymaga ona zrozumienia, co motywuje ludzi do podejmowania działań. Stosowane metody to teoria gier, ekonomia eksperymentalna i psychologia eksperymentalna, które badają paradoksy w podejmowaniu decyzji przez uczestników gry. Stanowi ona alternatywę dla tradycyjnych modeli podejmowania decyzji, takich jak "teoria żalu", "dyskontowanie hiperboliczne" czy "teoria perspektywy". Na przykład, ludzie mogą chcieć zminimalizować uczucie żalu po podjęciu decyzji i dlatego mogą oceniać swoje opcje w oparciu o to, jak bardzo mogą żałować z powodu wyniku ich strategii.

Projekt tokenów kierowanych celem wykorzystuje teorię gier do modelowania ludzkiego rozumowania w zautomatyzowanym mechanizmie sterowania sformalizowanym przez protokół lub inteligentny kontrakt i powinien uwzględniać złożoność zachowań. Ponadto, w literaturze z dziedziny nauk sieciowych istnieje cała klasa gier zwanych "grami tworzenia sieci", które obejmują wszystko, od tego, jak powstają akademickie sieci cytowania i współpracy, do wykresów Twittera itp.

W miarę dojrzewania dziedziny kryptoekonomii i tokenów celowych, jest prawdopodobne, że finanse behawioralne i behawioralna teoria gier znajdą zastosowanie w modelowaniu kryptoekonomicznym takich tokenów celowych. Wiele przypadków użycia tokenów, takich jak protokoły konsensusu, rejestry tworzone przez tokeny (TCR), krzywe łączenia tokenów i algorytmicznie stabilne tokeny, zostało zbudowanych na założeniach racjonalności: wszyscy agenci działają egoistycznie, maksymalizując zysk i logicznie zgodnie ze swoimi preferencjami i przekonaniami, a swoje decyzje opierają na pełnym wykorzystaniu informacji. Jednak, jak dowiadujemy się z badań w dyscyplinach behawioralnych, założenie to musi być uzupełnione o inne formy zachowań. Konieczne jest zatem rozszerzenie założeń obecnych prymitywów kryptowalutowych o koncepcje z ekonomii behawioralnej, finansów behawioralnych, behawioralnej teorii gier i psychologii poznawczej, które mogą pomóc w opracowaniu bardziej wyrafinowanych mechanizmów kryptowalutowych.

Projektowanie protokołów konsensusu jest związane z dziedziną ekonomii zwaną "projektowaniem mechanizmów", która zajmuje się pytaniem, jak zaprojektować grę, która motywuje wszystkich do przyczynienia się do osiągnięcia wspólnego celu. Teoria projektowania mechanizmów wykorzystuje bodźce ekonomiczne w połączeniu z kryptografią. Celem jest osiągnięcie pożądanego celu w strategicznym otoczeniu, w którym zakłada się, że wszyscy gracze działają racjonalnie. Jest ona również określana jako "odwrócona teoria gier", ponieważ zaczyna się od końca gry, a następnie cofa się w czasie przy projektowaniu mechanizmu. Hurwicz, Maskin i Myerson otrzymali w 2007 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii za swoje badania nad projektowaniem mechanizmów.

Nie każdy token musi być produktem mechanizmów kryptoekonomicznych. Tokeny aktywów, takie jak tokeny bezpieczeństwa, mogą po prostu reprezentować prawa własności lub prawa dostępu wykorzystujące proste inteligentne kontrakty. Z drugiej strony, tokeny zorientowane na cel wymagają mechanizmów zorientowanych na cel. Projektowanie mechanizmów tokenów, określane również jako "inżynieria tokenów", to wschodząca dziedzina. Jednakże, najlepsze praktyki wykraczające poza Proof-of-Work i Proof-of-Stake są rzadkie, a wiele z istniejących przypadków użycia ma znaczące wady projektowe. Zachęcanie do redukcji emisji CO2 za pomocą tokena, na przykład, nie jest trywialne i prawdopodobnie wymaga co najmniej tyle samo rygorystycznych badań, ile było potrzebne do opracowania Proof-of-Work. Przypadek użycia jest bardziej złożony i wymaga zasilania danymi ze świata zewnętrznego, np. wyroczni sprzętowych i programowych. Mechanizmy większości istniejących tokenów ukierunkowanych na cel nie uwzględniają w swoich protokołach bardziej złożonej dynamiki zachowań. Aby móc odpowiednio podejść do kwestii takich jak "tragedia wspólnego dobra" i problemy "gapowiczów", potrzebujemy znacznie bardziej zniuansowanego projektu mechanizmu tych tokenów.

"Inżynieria tokenów" to wyłaniający się termin o bardziej interdyscyplinarnym podejściu, który został ukuty przez Trenta McConaghy'ego w jego artykule "Towards a Practice of Token Engineering". Definiuje on inżynierię tokenową jako teorię, praktykę i narzędzia do analizy, projektowania i weryfikacji ekosystemów tokenowych. Wskazuje on na podobieństwa pomiędzy tworzeniem mechanizmów tokenowych a elektrotechniką, robotyką rojową, badaniami operacyjnymi, inżynierią oprogramowania, inżynierią lądową, inżynierią kosmiczną, projektowaniem systemów złożonych, projektowaniem polityki publicznej, ekonomią szczegółową, robotyką, uczeniem maszynowym i sztuczną inteligencją. Wszystkie te dyscypliny są silnie uzależnione od matematyki optymalizacji i podejmowania decyzji (czytaj więcej: Część 4 - Jak zaprojektować system tokenów).

Jednak ze względu na społeczny charakter sieci tokenizowanych, projektowanie mechanizmów i projektowanie rynku jako subdziedziny ekonomii i polityki publicznej muszą zostać włączone do listy odpowiednich dziedzin. Protokoły, które rządzą autonomiczną siecią podmiotów, w tym ich zasady, agenci, węzły, tokeny i struktury zarządzania, przypominają państwa narodowe, a nie firmy. Należy zatem przeanalizować narzędzia, których państwa narodowe używają do modelowania zachowań swoich agentów: makroekonomię, mikroekonomię, a w szczególności ekonomię behawioralną, finanse behawioralne, behawioralną teorię gier oraz niektóre szkoły heterodoksyjne, takie jak ekonomia instytucjonalna, ekonomia ekologiczna i ekonomia złożoności. Konieczne będzie zidentyfikowanie istniejących modeli, podejść i rozwiązań oraz ocena, czy i jak można je zaadaptować do stworzenia użytecznych mechanizmów w kontekście sieci tokenizowanych w celu osiągnięcia wspólnego celu.

Ekonomia i matematyka, a nawet dyscypliny inżynierskie, opracowały już różne modele i podejścia do formalizowania motywów ekonomicznych i manier racjonalnych agentów, które były i nadal są wykorzystywane przez rządy państw, regulatorów i instytucje. Pytanie, które należy rozstrzygnąć brzmi: czy i w jakim stopniu te modele ekonomiczne mogą być zastosowane w kontekście ekosystemów opartych na tokenach. Można tego dokonać poprzez (i) zidentyfikowanie podobieństw pomiędzy ekonomią tokenów a istniejącymi dziedzinami nauki ekonomii, ale także robotyki, automatyki i inżynierii sterowania, które również dostarczają metod pracy pomimo niepewności. Wiele można się również nauczyć od Cyber Physical Systems (CPS), które kontrolują sieci energetyczne reprezentujące zdecentralizowaną infrastrukturę fizyczną ze zmiennymi warunkami środowiskowymi i zdecentralizowanym zachowaniem strategicznych agentów ze strony odbiorców energii. Ponadto, poprzez (ii) sformalizowanie modeli projektowania i oceny sieci dla ekosystemów tokenizowanych w oparciu o istniejące modele ekonomiczne i matematyczne oraz poprzez (iii) zaprojektowanie oddolnych ram inżynierii tokenów, aby umożliwić przyszłe nowoczesne projektowanie ekosystemów.

Tworzenie mechanizmu jest problemem optymalizacyjnym, który ma na celu maksymalizację funkcji celu dla poszczególnych aktorów (takich jak ich przychody lub reputacja), przy określonym zestawie ograniczeń. Podczas gdy Ethereum i podobne protokoły umożliwiły stworzenie dowolnego rodzaju tokena za pomocą kilku linii kodu, wykorzystując prosty inteligentny kontrakt, który działa na publicznej infrastrukturze, nadal (i) brakuje nam archetypowych bloków konstrukcyjnych i standardów, zwanych również "prymitywami kryptowalutowymi"; (ii) Brakuje nam również niezbędnych narzędzi do modelowania i prognozowania, aby zaprojektować funkcje zarządzania tymi tokenami, zwłaszcza w przypadku bardziej złożonych rodzajów tokenów ukierunkowanych na cel, które mają na celu automatyczne zachęcanie do określonego zachowania w sieci autonomicznych agentów; (iii) Ponadto istnieje niewiele najlepszych praktyk w zakresie projektowania tokenów. Podczas gdy w ciągu ostatnich kilku lat wyemitowano wiele tokenów w ramach sprzedaży tokenów - głównie w celu zbierania funduszy - większość z tych wyemitowanych tokenów nie posiada odpowiedniej funkcjonalności i projektu mechanizmu. Jak dotąd, społeczność akademicka badająca tę dziedzinę i twórcy wielu "tokenów kierowanych celem" w niewielkim stopniu pokrywają się. Społeczności emitentów tokenów zaleca się wykorzystanie metod i wniosków z projektowania mechanizmów przy projektowaniu protokołów tokenów kierowanych konkretnym celem.

Żetony celowe zachęcają do indywidualnego zachowania, aby przyczynić się do osiągnięcia wspólnego celu. Ten zbiorowy cel może być dobrem publicznym lub redukcją negatywnych efektów zewnętrznych do wspólnego dobra.

Purpose, odnosi się do idei celu zbiorowego, oprócz maksymalizacji osobistego zysku.

Web3 tokeny są łatwo programowalnym narzędziem do modelowania indywidualnych procesów decyzyjnych w inteligentnym kontrakcie. Każdy cel może być motywowany. Każde zachowanie może być modelowane. Przykłady różnych typów tokenów ukierunkowanych na cel to: (i) zachęcanie do konsensusu w sprawie stanu sieci; (ii) zachęcanie do wkładów w mediach społecznościowych; (iii) zachęcanie do wkładów w notowania; (iv) zachęcanie do zbiorowej kurateli publicznych list lub kanałów treści w sieci społecznej; lub (v) zachęcanie do redukcji emisji CO2. Tokeny oparte na celu stanowią alternatywę dla konwencjonalnych systemów ekonomicznych, które głównie zachęcają do indywidualnego tworzenia wartości: prywatni aktorzy wydobywają czynsz z natury lub siły roboczej i przekształcają go w produkty, często eksternalizując koszty dla społeczeństwa, podczas gdy internalizują (i maksymalizują) prywatne zyski.

Studia nad ekonomią, teorią wyboru publicznego, teorią dóbr publicznych i naukami behawioralnymi będą niezbędne dla lepszego zrozumienia, a w rezultacie także dla lepszego projektowania i procesu inżynieryjnego tokenów zorientowanych na cel.

Termin "dobro publiczne" odnosi się do dóbr, z których każda osoba może korzystać bez płacenia za nie (non-excludable, lub permissionless), i w przypadku których korzystanie przez jedną osobę nie zmniejsza dostępności dla innych (non-rivalrous, lub unlimited). Dobra publiczne, które spełniają oba warunki tylko do pewnego stopnia, nazywane są nieczystymi dobrami publicznymi.

Sieć płatnicza Bitcoin może być postrzegana jako nowa forma dobra publicznego opartego na technologii, choć jest to dobro nieczyste. Utrzymanie i konserwacja sieci jest kolektywna i bez zezwolenia. Korzystanie z sieci jest niedozwolone i nierywalizacyjne, ale tylko tak długo, jak długo nie zostaną osiągnięte limity przepustowości. W swojej obecnej formie, publiczne sieci blockchain nie skalują się dobrze i mogą być uważane za rywalizacyjne, gdy sieć staje się zatkana.

Dobra publiczne mają tendencję do podlegania problemom free-rider, gdzie niektóre jednostki konsumują dobro publiczne bez (wystarczającego) wkładu w jego tworzenie lub utrzymanie. Oprogramowanie z wolnym dostępem do kodu źródłowego jest dobrem publicznym, które zazwyczaj podlega problemom free-rider. Protokół Bitcoin jest również dobrym przykładem tego problemu, ponieważ tylko nieliczni przyczyniają się do tworzenia kodu, z niewielką lub żadną bezpośrednią zachętą do tego, ale wiele osób z niego korzysta. Sieci mediów społecznościowych z tokenami lub rejestry nadzorowane przez tokeny również borykają się z wieloma problemami typu free-rider, które należy przewidzieć przy projektowaniu mechanizmów zarządzania tokenami.

Jeśli dobra publiczne podlegają ograniczeniom, stają się dobrami klubowymi lub prywatnymi. Mechanizmy wykluczające mogą mieć formę członkostwa, praw autorskich, patentów lub płatnych murów. Dobra klubowe reprezentują dobra sztucznie deficytowe. Dozwolone księgi mogą być postrzegane jako takie dobra klubowe, gdzie tylko członkowie federacji (klubu) mają dostęp do rozproszonej księgi i mogą zapisywać w niej transakcje.

Tworzenie dóbr prywatnych często prowadzi do "negatywnych efektów zewnętrznych" dla dóbr wspólnych, takich jak środowisko. Efekty zewnętrzne w ekonomii odnoszą się do kosztów lub korzyści, które wpływają na osobę lub społeczność, która nie zdecydowała się ponieść tego kosztu lub korzyści. "Negatywne efekty zewnętrzne" są wynikiem działań ludzi i instytucji, które powodują pośrednie koszty (negatywne skutki) dla innych ludzi lub instytucji. "Pozytywne efekty zewnętrzne" mogą powstać, gdy np. dwóch sąsiadujących ze sobą rolników wywiera na siebie nawzajem pozytywny wpływ ekologiczny.

Zachęcanie do redukcji emisji CO2 za pomocą żetonu jest przykładem pozytywnego efektu zewnętrznego, który może przyczynić się do poprawy dobra wspólnego, takiego jak jakość powietrza w mieście.

Nawet jeśli zbiorowa produkcja dóbr publicznych może przynieść pozytywne efekty zewnętrzne, nie musi wykluczać innych negatywnych efektów zewnętrznych. Jeśli nie są dobrze zaprojektowane, tokeny oparte na celu mogą mieć pozytywne i negatywne efekty zewnętrzne: podczas gdy Proof-of-Work jest niezbędnym mechanizmem dla utrzymania dobra publicznego, sam akt wydobywania Bitcoinów jest energochłonny, powodując negatywne efekty zewnętrzne dla społeczeństwa.

Obecny projekt sieci tokenizowanych napotyka na wiele problemów typu "free-rider" i "tragedy of the commons", które należy przewidzieć przy projektowaniu mechanizmów zarządzania tokenami w tych sieciach tokenizowanych.

Obecne mechanizmy konsensusu opierają się na neoklasycznej teorii ekonomii i koncepcji racjonalnego aktora ekonomicznego - "homo economicus" - który redukuje podejmowanie decyzji ekonomicznych do prostej maksymalizacji zysku w oparciu o indywidualną maksymalizację zysku i ideę "doskonałego egoizmu". Podczas gdy idea "doskonałego egoizmu" i założenia racjonalności mogą mieć sens w kontekście protokołów blockchain, ponieważ "konsensus" nie jest w rzeczywistości bezpośrednio zarządzany przez ludzi i prawie wyłącznie aktywność botów, takie założenia racjonalności mogą nie mieć sensu dla mechanizmu projektowania ludzkich zachowań w kierunku redukcji emisji CO2, wkładów do sieci społecznej lub wkładów do listy tokenów.

Alternatywne teorie ekonomiczne, takie jak ekonomia behawioralna, opierają się na założeniu, że indywidualne działania są bardziej złożone. Ekonomia behawioralna jest dziedziną ekonomii, która bada proces podejmowania decyzji ekonomicznych przez jednostki i instytucje pod wpływem innych czynników niż racjonalność ekonomiczna.

Zachęty żetonowe nie są czymś nowym i były eksperymentowane w psychologii w celu warunkowania zachowań. W psychologii termin "gospodarka żetonowa" odnosi się do rodzaju programu modyfikacji zachowania, wykorzystującego "warunkowanie operacyjne", proces uczenia się, w którym zachowanie jest modyfikowane przez wzmocnienie lub karę. Badają one związek między zachowaniem a zewnętrznymi bodźcami lub wydarzeniami, które wpływają na zachowanie.

Finanse behawioralne badają, dlaczego uczestnicy rynku są ekonomicznie "nieracjonalni" i co z tego wynika. Nieefektywność takiego irracjonalnego zachowania i jak inni mogą czerpać zyski z takiej (przewidywalnej) irracjonalności. Odkrycia z dziedziny finansów behawioralnych są ważnymi aspektami do rozważenia podczas modelowania tokenów kierowanych przez cel i mechanizmów rynkowych DeFi, z których niektóre są omówione.

Projekt tokenów kierowanych przez cel wykorzystuje teorię gier do modelowania ludzkiego rozumowania w zautomatyzowanym mechanizmie sterowania sformalizowanym przez protokół lub inteligentny kontrakt i powinien uwzględniać złożoność behawioralną. Istnieje ponadto cała klasa gier w literaturze z dziedziny nauk sieciowych, zwanych "grami tworzenia sieci", które obejmują wszystko, od tego, jak powstają akademickie sieci cytowania i współpracy, do wykresów Twittera itp.

Projektowanie protokołów konsensusu jest związane z dziedziną ekonomii zwaną "projektowaniem mechanizmów", która zajmuje się pytaniem, jak zaprojektować grę, która motywuje wszystkich do przyczyniania się do osiągnięcia wspólnego celu. Jest to również określane jako "odwrócona teoria gier", ponieważ zaczyna się od końca gry, a następnie cofa się podczas projektowania mechanizmu.

Nie każdy token musi być produktem mechanizmów kryptoekonomicznych. Tokeny aktywów, takie jak tokeny bezpieczeństwa, mogą po prostu reprezentować prawa własności lub prawa dostępu wykorzystujące proste inteligentne kontrakty. Z drugiej strony, tokeny zorientowane na cel wymagają mechanizmów zorientowanych na cel. Projektowanie mechanizmów tokenów, określane również jako "inżynieria tokenów", to wschodząca dziedzina.

Protokoły, które rządzą autonomiczną siecią podmiotów, w tym ich zasady, agenci, węzły, tokeny i struktury zarządzania, przypominają państwa narodowe, a nie firmy. Trzeba zatem przeanalizować narzędzia, których państwa narodowe używają do modelowania zachowań swoich agentów: makroekonomię, mikroekonomię, a w szczególności ekonomię behawioralną, finanse behawioralne, behawioralną teorię gier oraz niektóre szkoły heterodoksyjne, takie jak ekonomia instytucjonalna, ekonomia ekologiczna i ekonomia złożoności.

Nieefektywność takiego irracjonalnego zachowania i jak inni mogą czerpać zyski z takiej (przewidywalnej) irracjonalności. Odkrycia z dziedziny finansów behawioralnych są ważnymi aspektami do rozważenia podczas modelowania tokenów kierowanych przez cel i mechanizmów rynkowych DeFi, z których niektóre są omówione.

Projekt tokenów kierowanych przez cel wykorzystuje teorię gier do modelowania ludzkiego rozumowania w zautomatyzowanym mechanizmie sterowania sformalizowanym przez protokół lub inteligentny kontrakt i powinien uwzględniać złożoność behawioralną. Istnieje ponadto cała klasa gier w literaturze z dziedziny nauk sieciowych, zwanych "grami tworzenia sieci", które obejmują wszystko, od tego, jak powstają akademickie sieci cytowania i współpracy, do wykresów Twittera itp.

Projektowanie protokołów konsensusu jest związane z dziedziną ekonomii zwaną "projektowaniem mechanizmów", która zajmuje się pytaniem, jak zaprojektować grę, która motywuje wszystkich do przyczyniania się do osiągnięcia wspólnego celu. Jest to również określane jako "odwrócona teoria gier", ponieważ zaczyna się od końca gry, a następnie cofa się podczas projektowania mechanizmu.

Nie każdy token musi być produktem mechanizmów kryptoekonomicznych. Tokeny aktywów, takie jak tokeny bezpieczeństwa, mogą po prostu reprezentować prawa własności lub prawa dostępu wykorzystujące proste inteligentne kontrakty. Z drugiej strony, tokeny zorientowane na cel wymagają mechanizmów zorientowanych na cel. Projektowanie mechanizmów tokenów, określane również jako "inżynieria tokenów", to wschodząca dziedzina.

Protokoły, które rządzą autonomiczną siecią podmiotów, w tym ich zasady, agenci, węzły, tokeny i struktury zarządzania, przypominają państwa narodowe, a nie firmy. Trzeba zatem przeanalizować narzędzia, których państwa narodowe używają do modelowania zachowań swoich agentów: makroekonomię, mikroekonomię, a w szczególności ekonomię behawioralną, finanse behawioralne, behawioralną teorię gier oraz niektóre szkoły heterodoksyjne, takie jak ekonomia instytucjonalna, ekonomia ekologiczna i ekonomia złożoności.

• Aggarwal, Raj: „Animal Spirits in Financial Economics: A Review of Deviations from Economic Rationality“. International Review of Financial Analysis, 32 (1): 179–87, 2014
• Camerer, Colin: „Progress in behavioral game theory“. Journal of Economic Perspectives. 11 (4): 172, 1997: http://authors.library.caltech.edu/22122/1/2138470%5B1%5D.pdf
• Camerer, Colin; Ho, Teck-Hua: „Violations of the betweenness axiom and nonlinearity in probability“. Journal of Risk and Uncertainty. 8 (2): 167–96, 1994.
• Cass R. Sunstein. „NUDGING AND CHOICE ARCHITECTURE: ETHICAL CONSIDERATIONS“, Law.harvard.edu, Discussion Paper No. 809, Harvard Law School Cambridge, MA 02138, 01/2015: http://www.law.harvard.edu/programs/olin_center/papers/pdf/Sunstein_809.pdf
• Filcheck, H.A.; McNeil, C.B.: “The use of token economies in preschool classrooms: practical and philosophical concerns”, Journal of Early and Intensive Behavior Intervention, 2004, 1, 94-104.7ZSo50JxWtIYGKsIHt4Jj7tA/edit#
• Finestone, Matthew: "Game Theory and Blockchain", Medium, Jan 5, 2018: https://medium.com/@matthewfinestone/game-theory-and-blockchain-db46e67933d7
• Grafstein, R.: „Rationality as Conditional Expected Utility Maximization“, Political Psychology, 16 (1): 63–80, 1995
• Gigerenzer, Gerd; Selten, Reinhard: “Bounded Rationality: The Adaptive Toolbox”, MIT Press, 2002
• Hallgren, M.M.; McAdams, A.K.: „A model for efficient aggregation of resources for economic public goods on the internet“. The Journal of Electronic Publishing, 1, 1995
• Hess, Charlotte; Ostrom, Elinor: “Understanding Knowledge as a Commons: From Theory to Practice”, Cambridge: Massachusetts Institute of Technology. pp. 12–13, 2007
• Kazdin, Alan. E.: "Behavior Modification in Applied Settings f Behavior Modification in Applied Settings", Digitized by the Internet Archive in 2018: https://archive.org/details/, originally in: The Dorsey Press Homewood, 1975
• Kazdin, Alan. E.: “The Token Economy. A review and evaluation”, Plenum Press, 1977.
• Kazdin, Alan. E.: ”The token economy: a decade later”, Journal of Applied Behavior Analysis, 1982, 15, 431-445.
• Malkin, J.; Wildavasky, A.: „Why the traditional distinction between public and private goods should be abandoned“. Journal of Theoretical Politics, 3: 355–378, 1991
• McConaghy, Trent: “Nature 2.0 The Cradle of Civilization Gets an Upgrade”, Jun 6, 2018: https://blog.oceanprotocol.com/nature-2-0-27bdf8238071
• McConaghy, Trent: “Can Blockchains Go Rogue? AI Whack-A-Mole, Incentive Machines, and Life. TE Series Part I”, Feb 27, 2018: https://blog.oceanprotocol.com/can-blockchains-go-rogue-5134300ce790
• McConaghy, Trent: “Towards a Practice of Token Engineering Methodology, Patterns & Tools. TE Series Part II”, Mar 1, 2018: https://blog.oceanprotocol.com/towards-a-practice-of-token-engineering-b02feeeff7ca
• McFadden, Daniel: “The human side of mechanism design: a tribute to Leo Hurwicz and Jean-Jacque Laffont”, Review of Economic Design, April 2009, Volume 13, Issue 1–2, pp 77–100
• Nicholson, Walter: “Intermediate Microeconomics And Its Application”, 2004
• Ostrom, Elinor: “Understanding Institutional Diversity”, Princeton, NJ: Princeton University Press, 2005
• Ostrom, Elinor; Walker, James; Gardner, Roy: „Covenants With and without a Sword: Self-Governance Is Possible“. American Political Science Review. 86 (2): 404–17, June 1992
• Paruch, Krzysztof: “Token Engineering from an Economic Perspective”, Medium, Crypto3conomics, Nov 6, 2018: https://medium.com/crypto3conomics/token-engineering-from-an-economic-perspective-b6c464f20241
• Powell, Ray:“10: Private goods, public goods and externalities“, AQA AS Economics, 2013
• Shafir, E., Tversky, A.: „Thinking through uncertainty: nonconsequential reasoning and choice“, Cognitive Psychology, 24 (4): 449–74, 1992
• Rice, Charles; Zargham, Michael: “On the Practice of Token Engineering, Part I: Enter the Token Engineer”, BlockScience, Feb 11 2019: https://medium.com/block-science/on-the-practice-of-token-engineering-part-i-c2cc2434e727
• Sugden, Robert: „Do people really want to be nudged towards healthy lifestyles?“. International Review of Economics. 64 (2): 113–123, 2017
• Thaler, Richard H., Sunstein, Cass R.: “Nudge: Improving Decisions about Health, Wealth, and Happiness”, Yale University Press, 2008
• Tapson, Mark: „The Soft Totalitarianism of Nudging: The Left‘s new social engineering tool to steer Americans toward making the “correct” choices”, August 13, 2013: https://www.frontpagemag.com/fpm/200533/soft-totalitarianism-nudging-mark-tapson
• Thaler, Richard H., Sunstein, Cass R. and Balz, John P.: “Choice Architecture”, 2010: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1583509
• Token Engineering Wiki: http://tokenengineering.net/
• Verbin, Elad: Comment on: “Towards a Practice of Token Engineering Methodology, Patterns & Tools. TE Series Part II” by McConaghy, Trent: Mar 5, 2018: https://medium.com/@elad.verbin/i-feel-the-right-kind-of-engineering-expertise-that-youre-looking-for-is-actually-public-policy-78fb28a698bb
• Voshmgir, Shermin: “Token Engineering Research”, Medium, Crypto3conomics, Nov 6, 2018: https://medium.com/crypto3conomics/token-engineering-research-b6627add09ee
• Voshmgir, Shermin: “Purpose-Driven Tokens”, Medium, Crypto3conomics, Apr 11, 2019: https://medium.com/crypto3conomics/purpose-driven-tokens-51334d278c32
• Voshmgir, Shermin: “Blockchain & Sustainability”, Medium, Crypto3conomics, Aug 11, 2018: https://medium.com/crypto3conomics/blockchain-sustainability-7d1dd90e9db6
• Voshmgir, S.; Zargham, M.: “Foundations of Cryptoeconomic Systems,” Cryptoeconomic Systems Journal, March 2020, retreived from: https://assets.pubpub.org/sy02t720/31581340240758.pdf
• Wei, Bai: “Mechanism Design in Cryptoeconomics”, May 31, 2018: https://medium.com/secbit-media/mechanism-design-in-cryptoeconomics-6630673b79af
• Wikipedia contributors, "Behavioral economics," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Behavioral_economics&oldid=939800984 (accessed Dec 1, 2018).
• Wikipedia contributors, "Behavioral game theory," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Behavioral_game_theory&oldid=935922120 (accessed Dec 2, 2018).
• Wikipedia contributors, "Nudge theory," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Nudge_theory&oldid=935454086 (accessed January 18, 2019).
• Wikipedia contributors, "Externality," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Externality&oldid=939366287 (accessed January 18, 2019).
• Wikipedia contributors, "Private good," Wikipedia, The Free Encyclopedia, https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Private_good&oldid=937503748 (accessed January 18, 2019).
• Wilk, J.: „Mind, nature and the emerging science of change: An introduction to metamorphology.“,in G. Cornelis; S. Smets; J. Van Bendegem, in “Einstein meets Magritte: An Interdisciplinary Reflection on Science, Nature, Art, Human Action and Society”, Metadebates on science, 6, Springer Netherlands, pp. 71–87, 1999.
• Zlomke, K.; Zlomke, L.: “Token economy plus self-monitoring to reduce disruptive classroom behaviors”, The Behavior Analyst Today, 2003, 4, 177-182. G. LeBlanc: Enhancing intrinsic motivation through the use of a token economy. Essays in Education, 2004, 11.
• Zargham, Michael; Zhang, Zixuan; Preciado, Victor: “A State-Space Modeling Framework for Engineering Blockchain-Enabled Economic Systems,” 2018: https://static1.squarespace.com/static/5b68a4e4a2772c2a206180a1/t/5cd470fdc830253030167665/1557426435054/book_final_1.pdf#page=5
• Zargham, Michael; Bulkin, Aleksandr, Nelson, J. Scott: “Raising Social Capital: Tokenizing a Customer-Driven Business An Introduction to Discount Token Economics Publication”, Version 1.0, Sweetbridge: https://images.sweetbridge.org/main/WP-Sweetbridge-Discount-Tokens.pdf
• Zargham, Michael: “Token Engineering 101: Why Engineering is Necessary”, Jul 1, 2018: https://medium.com/@michaelzargham/token-engineering-101-why-engineering-is-necessary-3bac27ccb8b7
• Akasha: https://akasha.world
• Bit Seeds: http://bitseeds.org/
• Changers: http://changers.com
• Earth Token: https://earth-token.com/
• Eco Coin: https://www.ecocoin.com/
• E-chat: https://investors.echat.io/
• Electric Chain: http://www.electricchain.org/
• Energi Mine: https://energimine.com/
• Electron: http://www.electron.org.uk/
• Earth Dollar: https://earthdollar.org/home/
• Golos: https://golos.io/
• Minds: https://www.minds.com/
• Plastic Bank: https://www.plasticbank.org/
• Recycle To Coin: https://iywto.com/things/recycle-cans/recycle-to-coin
• Sweatcoin: https://sweatco.in/
• Solar Coin: https://solarcoin.org/
• Sun Exchange: ttp://www.thesunexchange.com/

[^1]: Cryptoeconomic primitives can be defined as cryptographic tools, standards, and building blocks that allow us to build decentralized economic applications. Simpler primitives are cryptographic tokens. Higher-level primitives have a regulatory nature and include consensus mechanisms, token-curated registries, stable tokens, or prediction markets.