Przyszłość pieniądza & Zdecentralizowane Finanse (DeFi) - Token-Economy-Book/PolishTranslation GitHub Wiki

W gospodarce rynkowej opartej na podziale pracy, rolą pieniądza emitowanego przez organy rządowe jest ułatwienie wymiany towarów i usług. Pieniądze sprawiają, że wymiana gospodarcza jest znacznie bardziej efektywna niż w przypadku gospodarek opartych na darach i barterze, unikając nieefektywności takich systemów, takich jak problem "zbieżności potrzeb". [^1]

Istnieje powszechne błędne przekonanie, że Bitcoin i rodzime tokeny blockchain są walutami porównywalnymi z walutami fiat, takimi jak EUR, USD lub YEN, które są emitowane przez banki centralne państw narodowych. Odnoszenie się do tokenów jako "walut" wywołuje wiele kontrowersji i nie jest do końca prawdziwe. Podczas gdy tokeny protokołów natywnych i niektóre tokeny aktywów mają pewne właściwości pieniądza, są one bardziej podobne do pieniądza towarowego lub pieniądza reprezentacyjnego, ale nie tak bardzo do współczesnego pieniądza fiat. Największym wyzwaniem, przed którym stajemy, gdy próbujemy wyjaśnić lub porozmawiać o tokenach kryptograficznych, jest to, że próbujemy wyjaśnić nowe zjawiska za pomocą starej terminologii. Używanie starej terminologii do wyjaśniania nowych zjawisk nie zawsze oddaje sprawiedliwość pełnemu zakresowi możliwości, jakie ta nowa technologia ma do zaoferowania. Aby móc wyciągać podobieństwa i dokonywać trafnych rozróżnień, ważne jest, aby zrozumieć historyczną ewolucję pieniądza, a także jego cel i funkcje.

Podstawowym zadaniem pieniądza jest ułatwienie ekonomicznej wymiany dóbr i usług w ramach gospodarki i pomiędzy gospodarkami. Dzięki niemu wymiana gospodarcza jest znacznie bardziej efektywna niż w przypadku gospodarek opartych na darze i barterze, unikając nieefektywności takich systemów, takich jak problem "zbieżności potrzeb". Problem zbieżności życzeń odnosi się do nieprawdopodobieństwa, że dwie strony, z których każda posiada inne dobra, mogą dojść do porozumienia, chyba że każda ze stron chce konkretnego dobra, które oferuje druga strona, w tym samym czasie. Aby złagodzić ten problem, można zgodzić się na uniwersalne aktywo wartości jako środek wymiany. Muszle, metale szlachetne czy zwierzęta hodowlane były początkowo wykorzystywane jako takie aktywa, aby przeciwdziałać nieefektywności gospodarki barterowej. Z czasem jednak wykształciły się bardziej neutralne sztuczne środki wymiany, które zaczęliśmy określać mianem pieniądza. Pieniądz okazał się skuteczną technologią pośredniczącą w wymianie dóbr i usług, dostarczając narzędzia do porównywania wartości niepodobnych do siebie obiektów.

Pieniądz musi służyć jako środek wymiany, przechowalnik wartości i jednostka rozliczeniowa, w której można denominować dług. Stanowi on podstawę dla cen rynkowych, które są niezbędne dla efektywnego systemu rachunkowości i podstawę do formułowania umów handlowych. Waluta to system pieniężny zamkniętej grupy ludzi, np. państwa narodowego, często służący jako prawny środek płatniczy w obrębie tego państwa. Jeśli waluta ma status prawnego środka płatniczego, jest to jednostka, za pomocą której w danym państwie narodowym, zgodnie z jego systemem prawnym, denominuje się długi. Jako prawny środek płatniczy, stanowi ona akceptowany sposób wypełniania zobowiązań finansowych w wyniku działalności gospodarczej i regulowania długu w geograficznych granicach danego państwa narodowego. Jednakże, dokładna definicja prawnego środka płatniczego różni się w zależności od jurysdykcji.

Właściwości pieniądza

Do właściwości pieniądza należą płynność, zamienność, trwałość, przenośność, rozpoznawalność i stabilność. Pieniądze wymagają również pewnych wbudowanych środków zapobiegających fałszerstwom, aby uniknąć ich podrabiania.

Płynność odnosi się do faktu, że substrat, który reprezentuje pieniądz, musi być łatwo zbywalny przy niskich kosztach transakcyjnych.

Podzielność i możliwość przenoszenia odnosi się do faktu, że aktywa muszą być łatwe do przenoszenia. Baryłka ropy jest podzielna i trwała, ale nie jest łatwo przenośna w beczkach. Porównywalna do baryłki ropy, sztabka złota jest równie trwała, ale łatwiejsza do przenoszenia. Jednak podzielność takiej sztabki złota, czyli proces jej topienia i bicia na mniejsze jednostki, wiąże się z wysokimi kosztami.

Podzielność odnosi się do faktu, że jednostki pieniądza są sobie równe. Każdy żeton tej waluty musi być traktowany tak samo, nawet jeśli był używany do nielegalnych celów przez poprzednich właścicieli. Ma to na celu ochronę praw niewinnych odbiorców tych tokenów, którzy mogli nie wiedzieć o nielegalnych działaniach. Zamienność nie jest gwarantowana, jeśli token może być cenzurowany lub wpisany na czarną listę na podstawie zachowania poprzednich posiadaczy tokenów.

Trwałość odnosi się do zdolności do wytrzymania wielokrotnego użycia, dzięki czemu może służyć jako przechowalnia wartości. Pieniądze muszą być zdolne do niezawodnego zapisywania, przechowywania i odzyskiwania, a także do przewidywalnego wykorzystania jako środek wymiany po ich odzyskaniu. Oznacza to, że substrat tej waluty nie powinien łatwo znikać, rozpadać się lub gnić. Metale i trwałe produkty spożywcze, takie jak pszenica, mąka i cukier, charakteryzują się wysoką trwałością, dlatego często były wykorzystywane jako pieniądz towarowy; uważano je za cenne dla niemal wszystkich członków społeczeństwa i stanowiły obejście problemu "zbieżności potrzeb".

Stabilność odnosi się do faktu, że wartość nie powinna ulegać zbyt dużym wahaniom; w przeciwnym razie nie będzie w stanie służyć jako wiarygodny magazyn wartości. Bez wiarygodnego magazynu wartości, planowanie gospodarcze poszczególnych gospodarstw domowych i firm, ale także rządów, będzie trudne. Wysoka niestabilność jest szkodliwa dla zaufania do przyszłych cen, wynagrodzeń, długów, a tym samym dla handlu. Inflacja obniża wartość pieniądza, a w konsekwencji jego zdolność do pełnienia funkcji magazynu wartości. Jeśli poziom cen wzrasta, każda jednostka waluty pozwala kupić mniej towarów i usług. Deflacja, z drugiej strony, obniża ogólny poziom cen towarów i usług.

Możliwość poznania odnosi się do faktu, że wartość żetonu waluty musi być łatwa do zidentyfikowania.

Rodzaje pieniędzy

Na przestrzeni czasu wykształciły się różne rodzaje pieniądza. W nowoczesnych gospodarkach dominującym rodzajem pieniądza jest pieniądz fiat. Przed pojawieniem się współczesnych walut fiat, w powszechnym użyciu był pieniądz towarowy i pieniądz reprezentacyjny.

Pieniądz towarowy to każdy przedmiot, który ma wewnętrzną i znormalizowaną wartość w lokalnej gospodarce. Wartość takiego pieniądza towarowego pochodzi od towaru, z którego jest wykonany: złotych monet, srebrnych monet i innych rzadkich monet metalowych, soli, jęczmienia, skór zwierzęcych, papierosów czy paczek ramenu. Przed wprowadzeniem zakazu palenia w więzieniach, papierosy były używane m.in. jako waluta podziemna, ale następnie zostały zastąpione przez puszki z tuńczykiem, paczki ramenu instant i podobne trwałe i przenośne przedmioty o dużej wartości dla więźniów. Cena jest ustalana poprzez porównanie postrzeganej wartości towaru z postrzeganą wartością innych produktów.

Pieniądz reprezentacyjny, z drugiej strony, jest środkiem wymiany, który reprezentuje coś wartościowego, ale sam w sobie ma niewielką wartość lub nie ma jej wcale. Jest to roszczenie do towaru: certyfikaty na złoto lub srebro, lub papierowe pieniądze i monety zabezpieczone rezerwami złota. Tokeny aktywów również reprezentują dobro fizyczne i mogą być klasyfikowane jako pieniądz towarowy.

Pieniądz fiat jest ustanawiany przez regulacje rządowe, podobnie jak każdy czek lub skrypt dłużny. Pieniądze fiat, takie jak monety i banknoty, których używamy dzisiaj, nie mają wewnętrznej wartości fizycznej, jak towary. Ich wartość nominalna, która jest określona na banknocie, jest większa niż ich materialna substancja. "Banknot uzyskuje swoją wartość dzięki temu, że jest uznawany przez rząd za prawny środek płatniczy... Musi być akceptowany jako forma płatności w granicach kraju za wszystkie długi, publiczne i prywatne... Podaż pieniądza w danym kraju składa się z waluty (banknotów i monet) oraz, w zależności od użytej definicji, jednego lub więcej rodzajów pieniądza bankowego (salda na rachunkach czekowych, oszczędnościowych i innych). Pieniądz bankowy, który składa się wyłącznie z zapisów (w nowoczesnej bankowości w większości skomputeryzowanych), stanowi zdecydowanie największą część szerokiego pieniądza w krajach rozwiniętych." W nowoczesnych gospodarkach większość pieniądza w obiegu nie występuje już w postaci banknotów i monet, ale raczej jest zapisem w cyfrowych księgach banku, zarządzającego pieniędzmi zapisanymi na rachunkach bieżących, czekowych i w postaci innych instrumentów finansowych. Przypisana wartość wynika z faktu, że rządy mogą wykorzystać swoją władzę do egzekwowania wartości waluty fiat.

Waluty fiat ewoluowały z biegiem czasu. Chociaż w przeszłości banknoty i monety były powiązane z rzadkimi towarami, takimi jak złoto i inne metale szlachetne, standard złota został zniesiony. Obecnie prawie żadna waluta nie jest powiązana z towarami. Banki centralne wpływają na podaż pieniądza za pomocą polityki monetarnej, emitując więcej lub mniej pieniędzy poprzez udzielanie kredytów, według własnego uznania. Wielu ekonomistów twierdzi jednak, że w większości stabilnych gospodarek waluty fiat są zabezpieczone zbiorową wartością podstawowej działalności gospodarczej danego kraju, mierzoną jako produkt krajowy brutto (PKB).

Pieniądze czy nie?

Podczas gdy Bitcoin został pierwotnie zaprojektowany w celu stworzenia pieniądza P2P bez banków, leżąca u jego podstaw sieć płatności P2P okazała się być bramą do nowego rodzaju tworzenia wartości ekonomicznej. Protokół Bitcoin został zaprojektowany tak, aby zachęcać do indywidualnego wkładu w dobro wspólne - publiczną i pozbawioną zezwoleń sieć płatności P2P. Używając słownictwa informatyka, protokół ten dostarcza systemu operacyjnego dla nowego typu gospodarki. Używając słownictwa politologa, protokół stanowi konstytucyjny fundament dla rozproszonego plemienia internetowego, kolektywnie utrzymującego tę sieć, grupy dobrowolnych uczestników, która wykracza poza geograficzne granice państw narodowych. Tokeny Bitcoin mogą być uważane za prawny środek płatniczy sieci Bitcoin; tokeny Bitcoin są jedyną akceptowaną formą płatności w sieci. BTC jest potrzebny do opłacenia kosztów transakcji w sieci. Nie mogą być one płacone pieniędzmi fiat, takimi jak USD, EUR lub innymi tokenami kryptograficznymi. Cena tokena sieciowego powinna odzwierciedlać stabilność sieci płatniczej, podobnie jak wartość walut fiat powinna odzwierciedlać działalność gospodarczą danego kraju.

Tokeny protokołów mają pewne właściwości pieniądza, jednak wydają się mieć więcej podobieństw do pieniądza towarowego lub reprezentacyjnego niż do pieniądza fiat. Proces produkcji jest rozproszony (podobnie jak w przypadku realnych towarów), a cena jest określana przez podaż i popyt, a zatem podlega fluktuacjom (podobnie jak cena tokenów, które są określane przez podaż i popyt na giełdach). W przeciwieństwie do walut fiat, żaden pojedynczy scentralizowany podmiot, taki jak rządy i banki centralne, nie może wpływać na cenę lub dostępność tokenów protokołu. Kontrola jest zatem rozproszona, podobnie jak w przypadku towarów, gdzie żaden pojedynczy rząd lub inny podmiot nie kontroluje wydobycia złota, srebra, ropy itp. To, kto ma jaką kontrolę w systemie, zależy od zasad tworzenia tokenów zdefiniowanych w protokole. Polityka tworzenia i dostarczania tokenów (polityka monetarna sieci) jest punktem centralizacji, który może być zmieniony tylko przez konsensus większościowy wszystkich uczestników sieci w formie aktualizacji oprogramowania. Protokół ma zatem funkcje banku centralnego. Potencjalne "inteligentne kontrakty banku centralnego" mogłyby odpowiadać za bardziej adaptacyjną politykę monetarną niż ta, którą zapewnia sieć Bitcoin. Takie tendencje do uczynienia polityki monetarnej tokena bardziej adaptacyjną i stabilną pojawiają się (czytaj więcej: Część 3 - Stabilne tokeny).

Podczas gdy rozproszona produkcja i kontrola dotyczy tokenów protokołów, nie jest to koniecznie prawdziwe w przypadku tokenów aplikacji. Tokeny aplikacyjne lub tokeny sidechain są często emitowane przez jeden scentralizowany podmiot, prywatną firmę lub fundację. Tokeny, które są powiązane z aktywami lub papierami wartościowymi, mogą również wykazywać podobieństwa do pieniądza towarowego. W przeciwieństwie do towarów, które są już przedmiotem obrotu w dotychczasowych systemach, tokeny aktywów mogą zapewnić znacznie wyższą płynność ze względu na bezproblemową infrastrukturę rozliczeniową, jaką zapewnia księga rozproszona. Może to być szczególnie prawdziwe w przypadku tokenów aktywów, które reprezentują rzeczywiste aktywa, które obecnie nie mają wysokiej płynności rynkowej, lub towary, które prawie w ogóle nie mają rynku. Tokeny aktywów czynią aktywa bazowe bardziej zbywalnymi, podczas gdy same aktywa są nadal niepłynne. Tokenizacja aktywów może przekształcić wcześniej "niebankowalne fundusze" w "bankowalne fundusze". Fundusze niebankowe to aktywa, które nie są akceptowane jako metoda płatności w banku. Bankowalne fundusze to formy płatności, które są akceptowane w instytucjach finansowych i łatwo upłynniane w lokalnych walutach, takich jak czeki i przekazy pieniężne. Mogą one zostać zamienione na gotówkę z krótkim wyprzedzeniem i są powszechnie akceptowane przez handlowców jako metoda płatności. W świetle potencjalnie powszechnej tokenizacji, każde aktywo tokenizowane może uzyskać status "funduszu bankowego". Taki rozwój sytuacji mógłby sprawić, że każdy tokenizowany składnik aktywów stałby się potencjalnym środkiem wymiany. Jednak na dzień dzisiejszy, większość tokenów nie spełnia niektórych ważnych właściwości pieniądza: stabilności, a do pewnego stopnia również zamienności. Ponadto, użyteczność i skalowalność są również barierami wejścia dla potencjalnej masowej adopcji.

Stabilność: Bitcoin i podobne protokoły blockchain po prostu regulują i ograniczają ilość tokenów wybijanych w czasie. Ich protokoły nie zapewniają wyrafinowanego algorytmu ekonomicznego, który gwarantuje stabilność cen; ich kurs wymiany jest określany przez podaż i popyt na rynkach i często jest bardzo zmienny. Podczas gdy waluty fiat większości nowoczesnych gospodarek również mają zmienne kursy wymiany, które są określane na rynkach walutowych, instytucje krajowe mogą przeprowadzać interwencje walutowe za pośrednictwem rynków walutowych lub innych manipulacji walutowych. W takim procesie interwencji, rządy lub banki centralne kupują i sprzedają walutę w zamian za swoją własną walutę, aby manipulować ceną rynkową. Czynią to w celu uniknięcia nadmiernej krótkoterminowej zmienności, która utrudnia planowanie działań gospodarczych. Krótkoterminowa zmienność ma również tendencję do osłabiania zaufania rynku, generując dodatkowe koszty i zmniejszając zyski firm, co zmusza inwestorów do inwestowania w zagraniczne aktywa finansowe. Wraz z pojawieniem się opcji hedgingowych, stabilnych tokenów (czytaj więcej: Część 3 - Stabilne tokeny) oraz atomowych swapów (czytaj więcej: Część 3 - Zdecentralizowane giełdy i atomowe swapy) na fali wzrostu, zmienność cen może w przyszłości przestać być problemem. Nie wiadomo jednak, czy, jak i kiedy te rozwiązania zyskają na popularności.

Prywatność: Większość tokenów nie ma wbudowanej prywatności z założenia. To sprawia, że są one nie-grywalne, a zatem nie nadają się do wykorzystania jako środek wymiany. Aby token mógł potencjalnie służyć jako środek wymiany, musi być w pełni zamienny. Jeśli można zanieczyścić adresy, jak w przypadku Bitcoina, token nie będzie służył jako środek wymiany na dłuższą metę. Nawet jeśli adresy Bitcoin są pseudonimowe, prosta analiza łańcucha księgi głównej może połączyć przepływ danych z konkretnego adresu z innymi punktami danych poza blockchainem i zidentyfikować, kto stoi za adresem Bitcoin. Choć wymaga to czasu i wysiłku, a także dostępu do innych punktów danych, nie jest niewykonalne. Potencjalna możliwość śledzenia niszczy zamienność tokena (czytaj więcej: Część 3 - Tokeny prywatności).

Skalowalność: Obecna infrastruktura rozliczeniowa publicznych sieci blockchain jest bezpieczna, ale niezbyt skalowalna. Alternatywne rozwiązania z zakresu distributed ledger mają lepszą skalowalność, ale zwykle są bardziej scentralizowane. Wynika to z "trylematu skalowalności", kompromisu pomiędzy bezpieczeństwem, skalowalnością i decentralizacją. Podczas gdy skalowalność jest nadal dużym problemem, wiele rozwiązań jest już na horyzoncie (czytaj więcej: Załącznik - Skalowalność).

Użyteczność: Użyteczność portfela również ma jeszcze długą drogę do przebycia. Większość obecnych portfeli obsługuje tylko kilka tokenów, niektóre tylko jeden. Oznacza to, że często potrzebna jest osobna aplikacja portfela dla każdego tokena, lub typu tokenów. Ponadto, zarządzanie kluczami jest koszmarem: jeśli stracisz swój klucz, stracisz dostęp do swoich funduszy. Jeśli ten problem nie zostanie rozwiązany, portfele hostowane pod opieką zaufanych stron trzecich, takich jak giełdy internetowe, staną się głównym nurtem. To jednak zniweczyłoby wysiłki autonomicznego zarządzania aktywami w sensie elektronicznej gotówki P2P, jak pierwotnie przewidywał Satoshi Nakamoto.

Zdecentralizowane Finanse (DeFi): W kierunku cyfrowej gospodarki barterowej

Tokeny kryptograficzne reprezentują nową heterogeniczną klasę aktywów, która może spełniać różnorodne funkcje ekonomiczne. Ich bezproblemowa emisja i proces rozliczeń mogą potencjalnie przekształcić wiele aktywów lub praw dostępu do świata rzeczywistego w "fundusze bankowe". Tokenizacja działalności gospodarczej, od aktywów realnych po aktywa cyfrowe i wszystkie rodzaje praw dostępu, może wpłynąć na rolę pieniądza banku centralnego jako geograficznego monopolisty dostarczającego medium wymiany, gdy tylko pojawi się masowe przyjęcie Web3 i niezbędne efekty sieciowe. Szybkość, z jaką emitowane są tokeny, jest wskaźnikiem, że powstaje nowy system gospodarczy oparty na tokenach (czytaj więcej: Część 2 - Tokeny i Część 4 - Przypadki użycia tokenów). Taka tokenizacja gospodarki realnej może stopniowo doprowadzić do połączenia systemu pieniężnego z systemem finansowym i gospodarką realną.

Szereg łatwych w użyciu zdecentralizowanych aplikacji finansowych (DeFi) wyłania się poza prostymi sieciami płatności, które ułatwiają emisję aktywów, handel, pożyczki i hedging P2P. Termin "DeFi" obejmuje wszelkie zdecentralizowane i pozbawione zezwoleń aplikacje finansowe, które opierają się na rozproszonych księgach, w tym systemy płatności chroniące prywatność (tokeny prywatności), systemy płatności chroniące stabilność (stabilne tokeny), wymiany P2P (wymiany tokenów), zbieranie funduszy P2P (sprzedaż tokenów), kredyty i pożyczki P2P (zdecentralizowane pożyczki), ubezpieczenia P2P i rosnącą listę instrumentów pochodnych P2P. Te oparte na Web3 aplikacje DeFi mogłyby, potencjalnie, otworzyć tradycyjne usługi finansowe dla ogółu społeczeństwa, łagodząc obecną niewydolność rynków finansowych.

Obecny system finansowy, nawet w swojej elektronicznej formie, wymaga szeregu usług pośrednictwa dla (i) zmniejszenia ryzyka kontrahenta, (ii) tworzenia rynku, oraz (iii) zabezpieczenia środków przed kradzieżą. Wynika to z serwerocentrycznego charakteru obecnego Internetu. Jednak w gospodarce opartej na tokenach, rozproszone księgi rachunkowe i rozwiązania tożsamościowe zorientowane na użytkownika mogłyby zwiększyć przejrzystość ekosystemu, odpowiedzialność i wydajność rynku:

Ze względu na publiczną naturę rozproszonych ksiąg rachunkowych, aplikacje DeFi są zaprojektowane tak, aby były globalnie dostępne dla każdego na całym świecie, kto posiada połączenie z Internetem i portfel Web3. Po wdrożeniu inteligentnego kontraktu, aplikacje DeFi wykonują się same z niewielką interwencją instytucji, z wyjątkiem aktualizacji kodu, poprawek błędów i rozwiązywania sporów.

Jeśli użytkownicy wybiorą portfel "non-custodial", pozostają w posiadaniu kluczy prywatnych i pełnej kontroli nad funduszami, potencjalnie dezintermediując wiele usług finansowych, które obecnie zapewniają usługi w celu zmniejszenia ryzyka kontrahenta, działają jako animatorzy rynku lub zabezpieczają fundusze przed kradzieżą.

Każdy kod inteligentnego kontraktu może być skontrolowany przez każdego i podlega zbiorowemu usuwaniu luk, co jest podstawą szybko rozwijającego się ekosystemu DeFi.

Wszystkie transakcje tokenami są publicznie weryfikowalne, co zmniejsza tarcia rynkowe i zwiększa interoperacyjność usług finansowych. W wyniku takiej interoperacyjności aplikacje DeFi mogą być budowane w sposób modułowy, dlatego wielu odnosi się do nich jako "money lego".

Połączenie różnych rozwiązań DeFi, takich jak "stabilne tokeny", "zdecentralizowane giełdy" i "zdecentralizowane pożyczki", może stworzyć zupełnie nowe produkty dostępne dla inwestorów detalicznych i ogółu społeczeństwa. Każda osoba prywatna mogłaby, w takim układzie, tokenizować swoje rzeczywiste aktywa i używać ich jako zabezpieczenia dla rozwiązań pożyczkowych P2P bez biurokracji za pomocą kombinacji prostych aplikacji DeFi (czytaj więcej: Część 3 - Zdecentralizowane pożyczanie). Takie nowe usługi mogą, w dłuższej perspektywie, zmienić dynamikę naszego systemu gospodarczego i przyczynić się do połączenia gospodarki realnej i systemu finansowego, czyniąc ich rozróżnienie coraz bardziej niemożliwym.

Chociaż takie "klocki lego" szybko się pojawiają, są one nadal w fazie rozwoju i często narażone na wykorzystanie i ataki w wyniku niezamierzonych błędów programistycznych i złośliwych włamań. Logika zarządzania/biznesowa inteligentnych kontraktów, które stanowią ich podstawę, wymaga szeroko zakrojonego audytu i naprawy błędów, zwłaszcza w świetle rosnącej i złożonej sieci interoperacyjnych aplikacji DeFi (czytaj więcej: Rozdział 3 - Token Lending). Co więcej, większość aplikacji DeFi jest obecnie tworzona dla deweloperów, a nie dla użytkowników. Ich obecny brak użyteczności osłabia wysiłki decentralizacyjne. Jednakże, gdy doświadczenie użytkownika ulegnie poprawie, a tożsamość zorientowana na użytkownika stanie się głównym nurtem, wszelkie fundusze nie nadające się do użytku bankowego mogą być zarządzane przez infrastrukturę publiczną i przekształcone w produkt finansowy, który można łatwo wykorzystać jako zabezpieczenie lub handlować za pomocą prostego portfela mobilnego, w którym użytkownik ma pełną kontrolę nad wszystkimi swoimi aktywami i wszystkimi swoimi danymi (czytaj więcej: Część 1 - Tożsamość zorientowana na użytkownika).

Wielu ekonomistów pozostaje sceptycznych co do tego, że tokeny kryptograficzne mogą trwale zastąpić konwencjonalne waluty, ponieważ: (i) istnieją silne sieciowe efekty zewnętrzne, które faworyzują istniejące waluty konwencjonalne; (ii) brak wyrafinowanych zasad podaży tokenów prowadzi do społecznie pożądanej stabilności i płynności gospodarek opartych na tokenach. Ponadto, (iii) z klasycznej perspektywy ekonomicznej, wydaje się niemożliwe wstępne określenie społecznie optymalnych zasad "pożyczkodawcy ostatniej instancji" w inteligentnym kontrakcie. Pożyczkodawca ostatniej instancji odnosi się do instytucji sieci bezpieczeństwa, zwykle zapewnianej przez banki centralne, w celu zmniejszenia ryzyka braku płynności systemów finansowych w wyniku panik finansowych i masowych wycofań wkładów z banków. Jest to płynność gwarantowana przez rząd instytucjom finansowym. Brak takiego pożyczkodawcy ostatniej instancji sprawia, że systemy finansowe są podatne na kryzysy finansowe i systemowe paniki.

Chciałbym twierdzić, że wciąż znajdujemy się w bardzo wczesnej fazie rozwoju gospodarki tokenicznej. Jestem przekonany, że metody i praktyki ekonomiczne znajdą swoje miejsce w inteligentnych kontraktach i zasadach zarządzania tokenami w przyszłych systemach tokenowych. Już teraz możemy to zaobserwować w przypadku algorytmicznie stabilnych tokenów. Ponadto wiele banków centralnych rozważa obecnie lub już zaczęło tokenizować waluty banków centralnych (Central Bank Digital Currencies) i uczynić je kompatybilnymi z systemem rozproszonej księgi popytu (czytaj więcej: Część 3 - Stabilne tokeny). Nowe ramy prawne będą potrzebne, gdy te nowe struktury przejdą z wczesnej fazy innowacji do bardziej dojrzałej fazy infrastruktury.

Jednym z ważnych wąskich gardeł będzie pojawienie się portfeli obsługujących wiele tokenów oraz lepszych rozwiązań w zakresie odzyskiwania kluczy (czytaj więcej: Część 1 - Bezpieczeństwo tokenów, portfele). Innym wąskim gardłem będzie pokonanie wyzwania związanego z handlem tokenami poprzez nieefektywność scentralizowanych giełd. Gdy P2P wymiana tokenów dojrzeje i zostanie przyjęta przez oprogramowanie portfela, każdy będzie mógł wymienić dowolny token P2P, portfel do portfela, bez żadnego pośrednika (czytaj więcej: Część 3 - Trading Tokens, Atomic Swaps & DEX). W takim przyszłym scenariuszu, napędzanym przez AI i aplikacje DeFi, atomowe swapy mogłyby potencjalnie wprowadzić tokenizowaną gospodarkę barterową zasilaną przez globalne platformy handlowe, bez problemu zbieżności życzeń, z którym mamy do czynienia dzisiaj.

Podsumowanie rozdziału.

W gospodarce rynkowej opartej na podziale pracy i pieniądzu emitowanym przez instytucje rządowe, rolą pieniądza jest ułatwienie wymiany dóbr i usług. Dzięki niemu wymiana gospodarcza jest znacznie bardziej efektywna niż w przypadku gospodarek opartych na darze i barterze, unikając nieefektywności takich systemów, takich jak problem "zbieżności potrzeb".

Pieniądz okazał się skutecznym narzędziem do porównywania wartości różnych dóbr i usług. Ma on różne funkcje i właściwości. Działa jako (i) środek wymiany; (ii) miernik wartości i jednostka rozliczeniowa, w której można denominować dług; oraz jako (iii) magazyn wartości.

Właściwości pieniądza obejmują (i) płynność, (ii) zamienność, (iii) trwałość, (iv) przenośność, (v) poznawalność oraz (vi) stabilność. Wymaga on również (vii) wbudowanych środków zapobiegających fałszerstwom, aby uniknąć podrabiania. Różne rodzaje pieniądza ewoluowały na przestrzeni czasu.

We współczesnych gospodarkach dominującym rodzajem pieniądza jest tak zwana (i) waluta fiat. Przed powstaniem współczesnych walut fiat, mieliśmy (ii) pieniądz towarowy i (iii) pieniądz reprezentacyjny.

Protocol tokeny takie jak Bitcoin czy Ether są potrzebne do płacenia za transakcje w ich odpowiednich sieciach. Reprezentują one "prawny środek płatniczy" sieci, który jest potrzebny do płacenia za usługi sieciowe. Sieć Bitcoin jest publiczną infrastrukturą dla "P2P remittances". Opłaty transakcyjne za te przekazy muszą być uiszczane za pomocą tokenów BTC.

Na dzień dzisiejszy większość tokenów nie spełnia jednej z najważniejszych właściwości pieniądza: stabilności wartości, a do pewnego stopnia także zamienności. Użyteczność i skalowalność są kolejnymi barierami wejścia dla potencjalnej masowej adopcji.

Tokeny kryptograficzne stanowią nową heterogeniczną klasę aktywów, która może spełniać różnorodne funkcje ekonomiczne. Ich bezproblemowy proces emisji i rozliczeń mógłby potencjalnie przekształcić wiele aktywów lub praw dostępu do świata rzeczywistego w "bankowalne fundusze".

Jest prawdopodobne, że tokenizacja działalności gospodarczej, od aktywów realnych do aktywów cyfrowych i wszystkich rodzajów praw dostępu, wpłynie na rolę pieniądza banku centralnego jako geograficznego monopolisty dostarczającego medium wymiany w długim okresie.

Tokeny kryptograficzne stanowią nową heterogeniczną klasę aktywów, która może pełnić różnorodne funkcje gospodarcze. Ich bezproblemowy proces emisji i rozliczeń może potencjalnie przekształcić wiele aktywów lub praw dostępu do świata rzeczywistego w "fundusze zbanalizowane".

Tokenizacja działalności gospodarczej, od aktywów realnych po aktywa cyfrowe i wszystkie rodzaje praw dostępu, może wpłynąć na rolę pieniądza banku centralnego jako geograficznego monopolisty dostarczającego medium wymiany, gdy tylko masowa adopcja Web3 zamanifestuje się i pojawią się niezbędne efekty sieciowe. Taka tokenizacja realnej gospodarki może również doprowadzić do połączenia się sfery finansowej z realną gospodarką.

Termin "DeFi" obejmuje wszelkie zdecentralizowane i pozbawione zezwoleń aplikacje finansowe, które opierają się na rozproszonych księgach, w tym systemy płatności chroniące prywatność (tokeny prywatności), systemy płatności chroniące stabilność (stabilne tokeny), wymiany P2P (giełdy tokenów), zbieranie funduszy P2P (sprzedaż tokenów), kredyty i pożyczki P2P (zdecentralizowane pożyczki), ubezpieczenia P2P i rosnącą listę instrumentów pochodnych P2P. Te oparte na Web3 aplikacje DeFi mogłyby, potencjalnie, otworzyć tradycyjne usługi finansowe dla ogółu społeczeństwa, łagodząc obecną nieefektywność rynków finansowych.

Połączenie różnych rozwiązań DeFi, takich jak "stabilne tokeny", "zdecentralizowane giełdy" i "zdecentralizowane pożyczki", może stworzyć zupełnie nowe produkty dostępne dla inwestorów detalicznych i ogółu społeczeństwa, a w dłuższej perspektywie może zmienić dynamikę naszego systemu gospodarczego i przyczynić się do połączenia gospodarki realnej i systemu finansowego, czyniąc ich rozróżnienie coraz bardziej niemożliwym.

Referencja Rozdziału i Dalsze Czytanie

Footnotes (Polish translation and markers in text above are missing)

[^1]: This chapter is based on texts that have been published before, originally in: Voshmgir, Shermin: "Token Economy — The Future of Currencies?", Medium blog, Jan 31, 2018: https://medium.com/crypto3conomics/token-economy-the-future-of-currencies-d26487fd3945. Variations of this text have been published in following publication: https://www.creative.nrw.de/fileadmin/user_upload/Pdf/180423_HIDDENVALUES_148x210_DIGITAL.pdf https://www.derstandard.at/story/2000081901719/warum-bitcoin-keine-waehrung-ist Sinner, Martin; Harlinghausen, Curt Simon; Voshmgir, Shermin; Solmecke,Christian; Smith, Monika: “ Business Purpose Design Business Purpose Design”, 2018 Santiago Berlin GmbH