BIO‐compliancyregels (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) voor Continuous Delivery (CD) tooling - HenryN-DEN21DS/CV_STUFF GitHub Wiki
Het opstellen van BIO-compliancyregels (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) voor Continuous Delivery (CD) tooling betekent dat je moet zorgen dat je CI/CD-processen en tooling voldoen aan de normen en principes van de BIO. De BIO is gebaseerd op ISO 27001 en stelt eisen aan de beveiliging van informatiesystemen binnen de Nederlandse overheid.
Hieronder geef ik een overzicht van de belangrijkste BIO-vereisten die van toepassing zijn op CD-tooling en hoe je daar in je inrichting rekening mee houdt:
-
Principe van minimale rechten: Gebruikers (en tools) mogen alleen toegang hebben tot de onderdelen die ze strikt nodig hebben.
-
➤ Configureer role-based access control (RBAC) binnen CI/CD tools zoals GitLab CI, Jenkins, Azure DevOps.
-
-
Sterke authenticatie: Gebruik MFA voor toegang tot CI/CD tooling.
-
Logging van toegang: Houd bij wie wanneer toegang heeft gehad tot de tooling en pipelines.
-
Change logging: Elke wijziging aan code, configuratie of infrastructuur moet traceerbaar zijn.
-
➤ Gebruik versiebeheer (zoals Git) en gekoppelde issue-tracking.
-
-
Audit trails: Pipeline-uitvoeringen en deployment logs moeten bewaard worden.
-
➤ Denk aan het bewaren van logs voor forensisch onderzoek, bijv. 90+ dagen.
-
-
Code scanning & dependency scanning:
-
➤ Implementeer automatische kwetsbaarheidsscans (SAST/DAST) in de pipeline.
-
-
Integriteit van build-artifact:
-
➤ Gebruik cryptografische checksums (SHA-256) of signing van artifacts.
-
-
Segregatie van build- en productieomgeving:
-
➤ Production deployment alleen via goedgekeurde en gecontroleerde stappen.
-
-
CI/CD tooling patchen & hardenen:
-
➤ Regelmatig updates installeren van tooling en onderliggende OS/software.
-
-
Monitoring van de omgeving:
-
➤ Gebruik monitoring/alerting op afwijkende pipeline-activiteit.
-
-
Functiescheiding: Ontwikkeling, goedkeuring en deployment mogen niet door dezelfde persoon gedaan worden.
-
Autorisatie voor release: Alleen bevoegde personen mogen een release naar productie initiëren.
-
Documentatie & controlemaatregelen: Policies rondom CD moeten formeel gedocumenteerd zijn.
-
Back-ups van configuratie en artifacts: Regelmatige back-ups van build- en deploymentconfiguraties.
-
Failover & herstelprocedures: Voorzie in procedures bij uitval van CI/CD tooling.
-
Geen gevoelige gegevens in logs: Voorkom dat secrets of persoonsgegevens in pipeline logs terechtkomen.
-
Secret management:
-
➤ Gebruik secret vaults (zoals HashiCorp Vault, Azure Key Vault, AWS Secrets Manager) en injecteer ze veilig in pipelines.
-
-
ISO/IEC 27001:2013 – Information Security Management Systems – Requirements
-
ISO/IEC 27002:2017 – Code of practice for information security controls
↳ Samenvattingen en toelichtingen via:-
ISO.org – Overzicht standaarden
Ik kan hier eenvoudig een:
-
Excel-matrix van maken (Control, Toelichting, Actie, Status),
-
PDF met alle controls per CI/CD onderwerp,
-
Of een conceptbeleid op basis van deze normen (voor ISO/BIO-audit).
Laat maar weten wat je voorkeur heeft.
pythonAltijd details weergevenKopiërenimport pandas as pd # Definieer de checklistgegevens data = [ { "Control ID": "9.1.1", "ISO/BIO Thema": "Toegangsbeheer", "Omschrijving": "Toegangsbeleid voor systemen en tools definiëren", "Toepassing CD Tooling": "RBAC en IAM instellen voor CI/CD tools zoals Jenkins, GitLab", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "9.2.3", "ISO/BIO Thema": "Toegangsbeheer", "Omschrijving": "Toekennen van toegangsrechten", "Toepassing CD Tooling": "Rolgebaseerde toegang tot pipelines en agents", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "9.4.2", "ISO/BIO Thema": "Toegangsbeheer", "Omschrijving": "Veilige loginprocedures", "Toepassing CD Tooling": "Multi-factor authenticatie instellen voor ontwikkelaars en beheerders", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "14.2.2", "ISO/BIO Thema": "Change Management", "Omschrijving": "Beheer van wijzigingen in systemen", "Toepassing CD Tooling": "Gebruik van versiebeheer en changelogs in de pipeline", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "14.2.4", "ISO/BIO Thema": "Kwetsbaarhedenbeheer", "Omschrijving": "Technische kwetsbaarheden beoordelen", "Toepassing CD Tooling": "Scans uitvoeren met tools zoals OWASP Dependency Check, SonarQube", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "12.4.1", "ISO/BIO Thema": "Logging en Monitoring", "Omschrijving": "Logging van systeemgebruik", "Toepassing CD Tooling": "Audit trails van build- en deploymentprocessen opslaan", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "6.1.2", "ISO/BIO Thema": "Scheiding van verantwoordelijkheden", "Omschrijving": "Taken scheiden om belangenconflict te voorkomen", "Toepassing CD Tooling": "Developers mogen niet zelf naar productie deployen", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "17.1.1", "ISO/BIO Thema": "Back-ups", "Omschrijving": "Back-up van informatie", "Toepassing CD Tooling": "Back-ups van configuraties en artifacts maken", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "10.1.2", "ISO/BIO Thema": "Cryptografie", "Omschrijving": "Beveiliging van applicatiediensten", "Toepassing CD Tooling": "Gebruik van TLS, artifact signing, en hash-controle", "Status (invulveld)": "" }, ] # Zet om naar DataFrame df = pd.DataFrame(data) # Exporteer naar Excel excel_path = "/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist.xlsx" df.to_excel(excel_path, index=False)
excel_path
'/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist.xlsx'
Hier is de aangevraagde checklist in Excel-formaat, met ISO/BIO-controls gericht op Continuous Delivery tooling:
📥 Download CD_BIO_ISO_Checklist.xlsx
Laat me weten als je deze verder wilt uitbreiden of aanpassen voor specifieke tools zoals GitLab, Azure DevOps of Jenkins.
pythonAltijd details weergevenKopiëren# Voeg een extra kolom toe met specifieke toepassing in GitLab df["Toepassing in GitLab CI/CD"] = [ "Gebruik GitLab Groups & Roles (Developer, Maintainer) om toegang te beheren.", "Stel project- of group-permissies in; gebruik Protected Branches en Environments.", "Activeer 2FA via GitLab settings; verplicht dit organisatiebreed.", "Gebruik Merge Requests met verplichte approval-rules; CI-pipelines gekoppeld aan commits.", "Voeg Dependency Scanning en Secret Detection toe in .gitlab-ci.yml via GitLab Secure.", "Gebruik de Audit Events en Job Logs in GitLab; sla logs centraal op indien nodig.", "Gebruik Approval Rules, Deploy Freeze Periods en Protected Environments.", "Gebruik CI/CD Configuration as Code (.gitlab-ci.yml) en back-ups via GitLab API of Rake-tasks.", "Gebruik TLS op GitLab runners; gebruik GitLab Package Registry met signed packages.", ] # Exporteer bijgewerkte versie naar Excel excel_path_gitlab = "/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist_GitLab.xlsx" df.to_excel(excel_path_gitlab, index=False)
excel_path_gitlab
'/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist_GitLab.xlsx'
Hier is de uitgebreide checklist met specifieke toepassing voor GitLab CI/CD:
📥 Download CD_BIO_ISO_Checklist_GitLab.xlsx
Deze versie bevat een extra kolom met concrete GitLab-configuraties per control. Laat me weten als je ook een variant voor Jenkins, Azure DevOps of een ander platform wilt.
Hieronder geef ik een overzicht van de belangrijkste BIO-vereisten die van toepassing zijn op CD-tooling en hoe je daar in je inrichting rekening mee houdt:
✅ 1. Toegangsbeheer (BIO hoofdstuk 9) Principe van minimale rechten: Gebruikers (en tools) mogen alleen toegang hebben tot de onderdelen die ze strikt nodig hebben.
➤ Configureer role-based access control (RBAC) binnen CI/CD tools zoals GitLab CI, Jenkins, Azure DevOps.
Sterke authenticatie: Gebruik MFA voor toegang tot CI/CD tooling.
Logging van toegang: Houd bij wie wanneer toegang heeft gehad tot de tooling en pipelines.
✅ 2. Change Management en Logging (BIO hoofdstuk 12 & 14) Change logging: Elke wijziging aan code, configuratie of infrastructuur moet traceerbaar zijn.
➤ Gebruik versiebeheer (zoals Git) en gekoppelde issue-tracking.
Audit trails: Pipeline-uitvoeringen en deployment logs moeten bewaard worden.
➤ Denk aan het bewaren van logs voor forensisch onderzoek, bijv. 90+ dagen.
✅ 3. Beveiliging van software in de pipeline (BIO hoofdstuk 14) Code scanning & dependency scanning:
➤ Implementeer automatische kwetsbaarheidsscans (SAST/DAST) in de pipeline.
Integriteit van build-artifact:
➤ Gebruik cryptografische checksums (SHA-256) of signing van artifacts.
Segregatie van build- en productieomgeving:
➤ Production deployment alleen via goedgekeurde en gecontroleerde stappen.
✅ 4. Beveiliging van de toolchain zelf (BIO hoofdstuk 11 & 13) CI/CD tooling patchen & hardenen:
➤ Regelmatig updates installeren van tooling en onderliggende OS/software.
Monitoring van de omgeving:
➤ Gebruik monitoring/alerting op afwijkende pipeline-activiteit.
✅ 5. Beveiligingsrollen en verantwoordelijkheden (BIO hoofdstuk 5) Functiescheiding: Ontwikkeling, goedkeuring en deployment mogen niet door dezelfde persoon gedaan worden.
Autorisatie voor release: Alleen bevoegde personen mogen een release naar productie initiëren.
Documentatie & controlemaatregelen: Policies rondom CD moeten formeel gedocumenteerd zijn.
✅ 6. Beschikbaarheid en continuïteit (BIO hoofdstuk 17) Back-ups van configuratie en artifacts: Regelmatige back-ups van build- en deploymentconfiguraties.
Failover & herstelprocedures: Voorzie in procedures bij uitval van CI/CD tooling.
✅ 7. Privacy & gegevensbescherming (BIO hoofdstuk 18) Geen gevoelige gegevens in logs: Voorkom dat secrets of persoonsgegevens in pipeline logs terechtkomen.
Secret management:
➤ Gebruik secret vaults (zoals HashiCorp Vault, Azure Key Vault, AWS Secrets Manager) en injecteer ze veilig in pipelines.
BONUS: Tools en implementatievoorbeelden Tool BIO-maatregelen GitLab CI/CD RBAC, audit logging, SAST/DAST integraties, secrets management Jenkins (met hardening) RBAC via Matrix Auth Plugin, Jenkins audit plugins, integratie met SonarQube/Nexus Azure DevOps MFA, policy-controlled approvals, secure pipeline variables, private agents
Wil je dat ik dit omzet in een checklist of beleidssjabloon voor je organisatie? Dan kan ik je helpen met een format dat je bijvoorbeeld intern of bij audits kunt gebruiken.
Je zei: Heb je de bron voor mij uit welke hoofdstukken je citeert ?
ChatGPT zei: Ja, zeker! De hoofdstukken die ik noemde zijn gebaseerd op de BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid), die is afgeleid van de ISO/IEC 27001:2013 en 27002:2017 normen. De BIO is onderverdeeld in beveiligingsmaatregelen die in verschillende hoofdstukken zijn gegroepeerd. Hier volgt een overzicht van de genoemde thema’s, met verwijzing naar de corresponderende hoofdstukken uit de BIO:
🔒 Overzicht van BIO-hoofdstukken die van toepassing zijn op Continuous Delivery Tooling: BIO Thema BIO Hoofdstuk Korte toelichting Toegangsbeheer 9.2 - Gebruikers toegangsbeheer Beheersing van toegang tot systemen en informatie; gebruik van rollen en rechten. Change Management 12.1 - Beheer van wijzigingen Alleen geautoriseerde wijzigingen mogen plaatsvinden; traceerbaarheid vereist. Logging & Monitoring 12.4 - Logging en controle Acties van gebruikers en systemen moeten gelogd en bewaakt worden. Malware en kwetsbaarheden 12.2 - Bescherming tegen malware 12.6 - Beheer van technische kwetsbaarheden Scans op code en dependencies, updates van toolchains. Segregatie van omgevingen 13.1 - Scheiding van omgevingen Ontwikkel-, test- en productieomgevingen moeten gescheiden zijn. Functiescheiding 6.1.2 - Scheiding van taken en verantwoordelijkheden Verkleint risico op fouten of misbruik. Back-up & Herstel 17.1 - Back-up 17.2 - Redundantie Voor herstelbaarheid en continuïteit. Privacy & Gegevensbescherming 18.1 - Naleving wet- en regelgeving 10.1 - Classificatie van informatie Geen gevoelige data in logs, en veilige omgang met persoonsgegevens. Beveiliging softwareontwikkelproces 14.2 - Procedures in ontwikkeling en ondersteuning Beveiliging inbouwen in het ontwikkelproces (secure development lifecycle).
📚 Brondocumenten BIO (Baseline Informatiebeveiliging Overheid) versie 2019/2020 ↳ BIO document op IB-publiek (rijksoverheid.nl) ↳ Structuur volgt ISO/IEC 27001 & 27002 met een Nederlandse interpretatie.
BIO Thema-uitwerkingen, zoals:
BIO Thema-uitwerking: Toegangsbeveiliging
BIO Thema-uitwerking: Beheer van wijzigingen
BIO Thema-uitwerking: Logging en monitoring
↳ Deze zijn hier te vinden: IBD Thema-uitwerkingen
Als je wilt, kan ik een samenvattende PDF voor je maken met deze regels en hun herkomst, handig voor interne documentatie of audits. Wil je dat?
Je zei: Deze ISO/IEC 27001 & 27002 graag uitwerken
ChatGPT zei: Natuurlijk! Hieronder werk ik de relevante onderdelen van ISO/IEC 27001:2013 en ISO/IEC 27002:2017 uit die betrekking hebben op Continuous Delivery (CD) tooling en processen. Deze normen vormen de basis voor de BIO en zijn dus fundamenteel bij het opstellen van compliant CI/CD-processen.
🔐 ISO/IEC 27001 & 27002 voor Continuous Delivery Tooling De ISO 27001 beschrijft het managementsysteem voor informatiebeveiliging (ISMS) — inclusief eisen aan beleid, risicoanalyse, beheersmaatregelen. ISO 27002 is een aanvulling hierop en biedt concrete maatregelen (controls) en best practices.
Hieronder zijn de meest relevante controls en paragrafen voor CD-toepassingen:
📌 1. Toegangsbeheer (Access Control) Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 9.1.1 Toegangsbeleid Definieer wie toegang heeft tot CI/CD tools (zoals Jenkins, GitLab CI). 9.2.3 Toewijzen van toegang Toekenning via RBAC of IAM op basis van rol. 9.4.2 Secure log-on procedures MFA voor toegang tot build- en deploysystemen. 9.4.4 Gebruik van privileged utility programs Beperking op gebruik van beheertaken (zoals runners/agents beheren).
🔁 2. Change Management & Software Development Lifecycle (SDLC) Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 14.2.1 Beleid voor veilige ontwikkeling Ontwikkelrichtlijnen voor veilige code (bijv. in DevSecOps). 14.2.2 Beheer van wijzigingen in systemen Versiebeheer en CI/CD changelogs. 14.2.4 Beoordeling van technische kwetsbaarheden Gebruik van dependency scanners en SAST/DAST. 14.2.8 Systeemveiligheidstesten Security testing in build pipelines.
📦 3. Beveiliging van gegevens in systemen Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 8.2.1 Classificatie van informatie Code en artifacts kunnen vertrouwelijk zijn. 10.1.1 Beveiligingsvereisten voor systemen Artifacts, config files en secrets moeten veilig worden opgeslagen. 10.1.2 Beveiliging van applicatiediensten in transacties Artifact signing, hash-verificatie tijdens deployments.
🛡️ 4. Cryptografie & geheimenbeheer Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 10.1.1 / 10.1.2 Gebruik van cryptografische beheersmaatregelen Secrets veilig opslaan (vaults), TLS voor artifact-verkeer. 18.1.4 Privacy en bescherming van persoonsgegevens Geen gevoelige data in CI logs.
📚 5. Logging, monitoring & auditing Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 12.4.1 Logging van systeemgebruik Audittrails van builds, deployments en gebruikersacties. 12.4.3 Beveiliging van logbestanden Logs alleen toegankelijk voor bevoegde gebruikers. 12.6.1 Beheer van technische kwetsbaarheden Regelmatige updates van CI/CD tools (patching policy).
🔄 6. Scheiding van omgevingen & verantwoordelijkheden Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 6.1.2 Scheiding van verantwoordelijkheden Functiescheiding tussen dev/test/ops. 13.1.1 Scheiding van ontwikkel-, test- en productieomgeving Voorkomt dat ontwikkelaars direct naar productie kunnen deployen.
💾 7. Back-ups en herstel Paragraaf Omschrijving Relevantie CD 17.1.1 Back-up van informatie Configuraties en pipelines regelmatig back-uppen. 17.2.1 Beschikbaarheid van diensten Herstelplannen voor CI/CD tools bij uitval.
📘 Bronnen ISO/IEC 27001:2013 – Information Security Management Systems – Requirements
ISO/IEC 27002:2017 – Code of practice for information security controls ↳ Samenvattingen en toelichtingen via:
NEN.nl – Officiële normen (betaald)
ISO.org – Overzicht standaarden
🎁 Wil je dit als sjabloon of checklist? Ik kan hier eenvoudig een:
Excel-matrix van maken (Control, Toelichting, Actie, Status),
PDF met alle controls per CI/CD onderwerp,
Of een conceptbeleid op basis van deze normen (voor ISO/BIO-audit).
Laat maar weten wat je voorkeur heeft.
Je zei: Checklist in excel
ChatGPT zei:
Geanalyseerd python Altijd details weergeven
Kopiëren import pandas as pd
data = [ { "Control ID": "9.1.1", "ISO/BIO Thema": "Toegangsbeheer", "Omschrijving": "Toegangsbeleid voor systemen en tools definiëren", "Toepassing CD Tooling": "RBAC en IAM instellen voor CI/CD tools zoals Jenkins, GitLab", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "9.2.3", "ISO/BIO Thema": "Toegangsbeheer", "Omschrijving": "Toekennen van toegangsrechten", "Toepassing CD Tooling": "Rolgebaseerde toegang tot pipelines en agents", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "9.4.2", "ISO/BIO Thema": "Toegangsbeheer", "Omschrijving": "Veilige loginprocedures", "Toepassing CD Tooling": "Multi-factor authenticatie instellen voor ontwikkelaars en beheerders", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "14.2.2", "ISO/BIO Thema": "Change Management", "Omschrijving": "Beheer van wijzigingen in systemen", "Toepassing CD Tooling": "Gebruik van versiebeheer en changelogs in de pipeline", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "14.2.4", "ISO/BIO Thema": "Kwetsbaarhedenbeheer", "Omschrijving": "Technische kwetsbaarheden beoordelen", "Toepassing CD Tooling": "Scans uitvoeren met tools zoals OWASP Dependency Check, SonarQube", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "12.4.1", "ISO/BIO Thema": "Logging en Monitoring", "Omschrijving": "Logging van systeemgebruik", "Toepassing CD Tooling": "Audit trails van build- en deploymentprocessen opslaan", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "6.1.2", "ISO/BIO Thema": "Scheiding van verantwoordelijkheden", "Omschrijving": "Taken scheiden om belangenconflict te voorkomen", "Toepassing CD Tooling": "Developers mogen niet zelf naar productie deployen", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "17.1.1", "ISO/BIO Thema": "Back-ups", "Omschrijving": "Back-up van informatie", "Toepassing CD Tooling": "Back-ups van configuraties en artifacts maken", "Status (invulveld)": "" }, { "Control ID": "10.1.2", "ISO/BIO Thema": "Cryptografie", "Omschrijving": "Beveiliging van applicatiediensten", "Toepassing CD Tooling": "Gebruik van TLS, artifact signing, en hash-controle", "Status (invulveld)": "" }, ]
df = pd.DataFrame(data)
excel_path = "/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist.xlsx" df.to_excel(excel_path, index=False)
excel_path Resultaat '/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist.xlsx' Hier is de aangevraagde checklist in Excel-formaat, met ISO/BIO-controls gericht op Continuous Delivery tooling:
📥 Download CD_BIO_ISO_Checklist.xlsx
Laat me weten als je deze verder wilt uitbreiden of aanpassen voor specifieke tools zoals GitLab, Azure DevOps of Jenkins.
Je zei: toepassing voor GITLAB heeft wel mijn interessa
ChatGPT zei:
Geanalyseerd python Altijd details weergeven
Kopiëren
df["Toepassing in GitLab CI/CD"] = [ "Gebruik GitLab Groups & Roles (Developer, Maintainer) om toegang te beheren.", "Stel project- of group-permissies in; gebruik Protected Branches en Environments.", "Activeer 2FA via GitLab settings; verplicht dit organisatiebreed.", "Gebruik Merge Requests met verplichte approval-rules; CI-pipelines gekoppeld aan commits.", "Voeg Dependency Scanning en Secret Detection toe in .gitlab-ci.yml via GitLab Secure.", "Gebruik de Audit Events en Job Logs in GitLab; sla logs centraal op indien nodig.", "Gebruik Approval Rules, Deploy Freeze Periods en Protected Environments.", "Gebruik CI/CD Configuration as Code (.gitlab-ci.yml) en back-ups via GitLab API of Rake-tasks.", "Gebruik TLS op GitLab runners; gebruik GitLab Package Registry met signed packages.", ]
excel_path_gitlab = "/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist_GitLab.xlsx" df.to_excel(excel_path_gitlab, index=False)
excel_path_gitlab Resultaat '/mnt/data/CD_BIO_ISO_Checklist_GitLab.xlsx' Hier is de uitgebreide checklist met specifieke toepassing voor GitLab CI/CD:
📥 Download CD_BIO_ISO_Checklist_GitLab.xlsx
Deze versie bevat een extra kolom met concrete GitLab-configuraties per control. Laat me weten als je ook een variant voor Jenkins, Azure DevOps of een ander platform wilt.