Pinang - Fikaramandio/korpus-bahasa-Gayo GitHub Wiki

PINANG

Salabisasi: PIN-ANG
Kelas kata: Nomina

Makna:

  1. Nomina:
    • Pohon pinang (Areca catechu) dan buahnya.

Fungsi Utama:

  • Merujuk pada tanaman, buah, bagian spesifik buah, atau nama geografis.

Jenis-jenis:

  • Pinang pedih atau pinang kacu (rasa pedas),
  • Pinang sĕndawar (buah besar yang tidak enak dimakan).

Tahapan pertumbuhan buah:

  • Mayang (kuncup bunga),
  • Mayang ijō (kuncup hijau),
  • Pinang mude (buah muda),
  • Pinang tumbung ati (buah yang intinya mulai berkembang),
  • Pinang kacat/kacèt (buah setengah matang, Gayo Lues),
  • Pinang rĕngkah (buah yang kulitnya mulai retak),
  • Pinang tasak (buah matang yang paling cocok dikunyah),
  • Pinang rok (buah tua, keras).

Penggunaan budaya:

  • Pinang pawé: Arrangement dekoratif dalam sirih ding (daun sirih dan buah pinang yang dirangkai pada batang pisang di atas rak bambu) untuk acara adat.
  • Pinang sara sèmbir/sĕnggècèp: Potongan kecil buah pinang.

Nama tempat:

  • Arul Pinang = Desa Weih ni Lingge.
  • Pinang Rugup: Nama desa di Gayo Lues.

Catatan Tambahan:

  • Variasi penggunaan:

    • Pinang kacat disebut kacèt di Gayo Lues.
  • Konteks budaya:

    • Sirih ding dengan pinang pawé adalah simbol keramahtamahan dan ritual adat dalam pernikahan atau upacara.
    • Penggunaan buah pinang dalam awas n mangas (bumbu sirih) mencerminkan nilai sosial dalam budaya Gayo.
  • Aspek linguistik:

  • Kata ini membentuk frasa:

    • Sirih ding (rangkaian hiasan daun sirih dan pinang)
  • Awas n mangas (bahan perlengkapan bersirih),

  • Tampuk pinang (bagian ujung buah pinang).

  • Sebagai nama tempat, menunjukkan hubungan ekologis dan sejarah lokal.

  • Sinonim:

    • Dalam bahasa Indonesia: pinang, aren, tetapi pinang lebih spesifik pada konteks budaya Gayo.